Hoofdstuk 9
Het aanvaarden van de verzoening
VII. De twee waardeoordelen
1. Gods Wil is jouw verlossing. Zou Hij je dan niet de middelen hebben verschaft om die te vinden? Als Hij wil dat die jou ten deel valt, heeft Hij het beslist mogelijk en makkelijk gemaakt die te verwerven. Jouw broeders zijn overal. Je hoeft niet ver te zoeken voor verlossing. Iedere minuut en iedere seconde krijg jij de kans jezelf te verlossen. Verspeel deze kansen niet, niet omdat ze niet zullen terugkeren, maar omdat uitstel van vreugde onnodig is. God wil volmaakt geluk voor jou nu. Is het dan mogelijk dat dit niet tevens jouw wil is? En is het dan mogelijk dat dit niet tevens de wil van jouw broeders zou zijn?
Aangezien God wil dat wij verlost worden, heeft Hij ons ook de middelen gegeven die daarvoor nodig zijn. Deze middelen zijn onze broeders, en die zijn overal om ons heen. In het vorige hoofdstuk vertelde Jezus ons: 'Telkens wanneer twee Zonen van God elkaar ontmoeten, wordt hun een nieuwe kans op verlossing geboden' (T8.III.4:6). Dit is de manier waarop we de ontmoetingen met onze broeders moeten benaderen: als kostbare kansen om onze eigen verlossing te vinden, kansen die we niet aan ons voorbij moeten laten gaan. Waarom zouden we de kansen die onder handbereik liggen niet aangrijpen? Waarom zouden we ons geluk uitstellen? God wil dat we nú gelukkig zijn. En dat willen we zelf ook, evenals onze broeders. De ware wil van alle betrokkenen is dus om volledig en vreugdevol de heilige ontmoeting binnen te gaan die op dit moment recht voor ons staat.
(Toelichtingen door Robert Perry)
2. Bedenk dus dat jullie allen in deze gezamenlijke wil, en hierin alleen, verenigd zijn. Er kan over al het andere een meningsverschil bestaan, maar hierover niet. Hierin ligt dan ook vrede. En jij verkeert in vrede wanneer je aldus beslist. Toch kun je niet in vrede verkeren tenzij je de Verzoening aanvaardt, want de Verzoening is de weg naar vrede. De reden is zeer eenvoudig, en zo vanzelfsprekend dat ze vaak over het hoofd wordt gezien. Het ego is bang voor wat vanzelf spreekt, omdat vanzelfsprekendheid het wezenlijk kenmerk van de werkelijkheid is. Maar jij kunt haar niet over het hoofd zien, tenzij jij niet kijkt.
Toepassing : De eerste zinnen van deze alinea bieden ons een opening om een heilige ontmoeting binnen te gaan. We kunnen ze op de volgende manier toepassen:
Denk aan iemand die je vandaag gaat ontmoeten, en zeg in gedachten tegen hem of haar:
Hoe verschillend we ook lijken te zijn, we zijn verenigd in onze wil om volmaakt gelukkig te zijn. In deze gezamenlijke wil ligt onze vrede.
Toch kunnen we niet volledig in vrede zijn tenzij we de Verzoening aanvaarden. De reden daarvoor is eenvoudig en vanzelfsprekend. We zien deze reden alleen niet omdat het ego bang is voor het vanzelfsprekende. Vanzelfsprekendheid is het kenmerk van de werkelijkheid, en omdat de werkelijkheid het ego ongedaan maakt, wil het daar niet naar kijken.
(Toelichtingen door Robert Perry)
3. Het is volkomen vanzelfsprekend dat als de Heilige Geest alles wat Hij waarneemt met liefde beziet, Hij jou met liefde beziet. Zijn waardeoordeel over jou berust op Zijn kennis van wat jij bent, en dus beoordeelt Hij je waarde naar waarheid. En dit waardeoordeel moet zich wel in jouw denkgeest bevinden, omdat Hij zich daar bevindt. Ook het ego bevindt zich in jouw denkgeest, omdat jij het daar hebt toegelaten. Zijn waardeoordeel over jou is echter precies het tegenovergestelde van dat van de Heilige Geest, omdat het ego jou niet liefheeft. Het is zich niet bewust van wat jij bent, en wantrouwt alles wat het waarneemt volkomen, omdat zijn waarnemingen zo wisselend zijn. Het ego is dan ook op zijn best tot argwaan en op zijn slechtst tot kwaadaardigheid in staat. Dat is zijn bereik. Daarbuiten kan het niet gaan vanwege zijn onzekerheid. En daarbovenuit kan het nooit gaan omdat het nooit zeker kan zijn.
De reden waarom we alleen volledig in vrede kunnen zijn door de Verzoening te aanvaarden is dat dit betekent dat we het waardeoordeel van de Heilige Geest over ons aanvaarden. En alleen Zijn ware oordeel kan ons vrede geven.
Toepassing : Laat de volgende logische redenering tot je doordringen:
De Heilige Geest kijkt met liefde naar alles wat Hij waarneemt.
Hij neemt mij waar.
Daarom kijkt de Heilige Geest met liefde naar mij.
Deze alinea introduceert het hoofdthema van deze paragraaf. In onze denkgeest bevinden zich twee waardeoordelen over onszelf die elkaars tegengestelde zijn. Het oordeel van de Heilige Geest komt voort uit Zijn liefde voor ons, die gebaseerd is op Zijn kennis van wie we werkelijk zijn. Het ego is er niet zeker van wie we zijn, maar wat wél zeker is, is dat het ons niet liefheeft. Het is overal onzeker over, en als gevolg daarvan verandert zijn oordeel voortdurend. Daardoor lijkt alles veranderlijk en onbetrouwbaar te zijn, en verkeert het ego constant in een staat van wantrouwen. Het 'is dan ook op zijn best tot argwaan en op zijn slechtst tot kwaadaardigheid in staat.'
(Toelichtingen door Robert Perry)
4. Jij hebt in je denkgeest dus twee tegenstrijdige waardeoordelen over jouzelf, en die kunnen niet allebei waar zijn. Jij beseft nog niet hoe totaal verschillend deze waardeoordelen zijn, omdat je niet begrijpt hoe verheven de Heilige Geest jou in werkelijkheid waarneemt. Hij wordt niet door iets wat je doet misleid, omdat Hij nooit vergeet wat jij bent. Het ego wordt door alles wat je doet misleid, vooral wanneer jij op de Heilige Geest reageert, want op zulke momenten groeit zijn verwarring. Het ego zal jou dus hoogstwaarschijnlijk juist dan aanvallen wanneer jij liefdevol reageert, omdat het jou als niet-liefdevol heeft beoordeeld en jij tegen zijn oordeel ingaat. Het ego zal jouw beweegredenen aanvallen zodra die duidelijk niet meer overeenstemmen met zijn waarneming van jou. Op dat moment zal het bruusk van argwaan overgaan op kwaadaardigheid, aangezien zijn onzekerheid is toegenomen. Toch heeft het stellig geen zin om een tegenaanval uit te voeren. Wat kan dat immers anders betekenen dan dat jij akkoord gaat met het waardeoordeel dat het ego heeft over wat jij bent?
Het waardeoordeel van de Heilige Geest over ons is ongetwijfeld verhevener dan dat van het ego, en hoewel we niet beseffen hoe groot dat verschil is, is wél duidelijk dat onze denkgeest twee volslagen tegenstrijdige waardeoordelen bevat, en dat we tussen deze beide moeten kiezen. De Heilige Geest is zo zeker van wie we zijn dat Hij, welke krankzinnige of vreselijke dingen we ook denken of doen, daar niet door misleid wordt. Hij ziet ze in het licht van onze ware natuur. Het ego daarentegen is absoluut niet zeker van wat we zijn. Daarom valt het ons aan wanneer we de Heilige Geest volgen en liefdevol reageren. Dat past namelijk niet in zijn beeld van ons als niet-liefdevol en maakt hem nog onzekerder over wie we zijn. In deze staat van verhoogde onzekerheid wordt het kwaadaardig en valt onze motieven aan. Het probeert ons ervan te overtuigen dat die niet zo liefdevol zijn als we denken. En als we dat geloven zijn we het (weer) eens met zijn negatieve oordeel over ons.
(Toelichtingen door Robert Perry)
5. Als je besluit jezelf als liefdeloos te zien, zul je niet gelukkig zijn. Je veroordeelt jezelf en moet jezelf dus wel als ontoereikend beschouwen. Zou jij je tot het ego wenden om jou te helpen verlossen van een gevoel van ontoereikendheid dat het zelf heeft teweeggebracht en voor zijn voortbestaan instandhouden moet? Kun jij aan zijn waardeoordeel over jou ontkomen door gebruik te maken van zijn methoden om dat beeld intact te houden?
Toepassing : Denk aan iets wat je kortgeleden hebt gedacht of gedaan wat je als liefdevol beschouwt.
Probeer volkomen eerlijk te zijn, als je erover nadenkt of er misschien motieven meespeelden die minder liefdevol waren, motieven zoals jezelf beter willen voelen door dit te denken of te doen; of iets te krijgen wat je zelf nodig had, enzovoort.
Als je antwoord 'ja' is, realiseer je dan dat je je hebt laten misleiden door het ego. Als je antwoord 'nee' is, realiseer je dan dat het ego misschien probeert je alsnog, op een andere manier, te misleiden: het liefdevolle wat je dacht of deed heeft de macht om je waardeoordeel over jezelf te veranderen. Het ego probeert dit te voorkomen. Door je motieven aan te vallen probeert het je terug te praten in zijn beeld van jou als liefdeloos. Luister daar niet naar. Het zal je niet helpen om jezelf te bevrijden van een gevoel van ontoereikendheid en liefdeloosheid, maar dit gevoel juist versterken.
(Toelichtingen door Robert Perry)
6. Je kunt een krankzinnig geloofssysteem niet van binnenuit op zijn waarde beoordelen. Zijn bereik sluit dat uit. Je kunt er alleen buiten gaan staan, erop terugkijken vanaf een punt waar gezondheid en wijsheid heerst en het contrast zien. Alleen door dit contrast kan krankzinnigheid als krankzinnig worden aangemerkt. Met de grootheid van God in jou heb jij ervoor gekozen klein te zijn en over je kleinheid te weeklagen. Binnen het systeem dat deze keuze heeft opgelegd is de weeklacht onvermijdelijk. Je kleinheid is daar een vanzelfsprekend gegeven en jij vraagt je niet af: ‘Wie heeft die gegeven?’ Die vraag heeft binnen het denksysteem van het ego geen betekenis, omdat ze het hele denksysteem aan twijfel bloot zou stellen.
Het denksysteem van het ego is krankzinnig. Zijn uitgangspunt is dat wij, die de grootheid van God met Hem delen, in feite klein en ontoereikend zijn. Hoe krankzinnig is dat? We kunnen de krankzinnigheid van dit denksysteem echter niet zien zolang we ons daar binnenin bevinden, omdat onze kleinheid daar een gegeven is. We vragen ons niet af: 'Wie heeft die gegeven?' hoewel dit een belangrijke stap is om eruit te komen.
Toepassing : Stel jezelf de vraag: 'Wie heeft mij de kleinheid gegeven die ik denk te hebben en te zijn?' Als je denkt dat dit God is, vraag je dan af of God, die Liefde is, dat werkelijk zou doen. Probeer door deze vraag het gevoel los te laten dat je kleinheid een gegeven is, een onveranderlijk feit.
(Toelichtingen door Robert Perry)
7. Ik heb gezegd dat het ego niet weet wat een echte vraag is. Alle vormen van gebrek aan kennis houden altijd verband met de onwil om te kennen, en die veroorzaakt een totaal gebrek aan kennis eenvoudig omdat kennis totaal is. Het niet in twijfel trekken van je kleinheid komt daarom neer op het ontkennen van alle kennis, en houdt heel het denksysteem van het ego intact. Je kunt een denksysteem niet gedeeltelijk behouden, omdat het alleen in twijfel getrokken kan worden bij zijn fundament. En dit kan alleen maar van buiten het systeem worden gedaan, omdat zijn fundament daarbinnen overeind blijft. De Heilige Geest oordeelt ten nadele van de realiteit van het egodenksysteem louter omdat Hij weet dat het fundament ervan niet waar is. Daarom heeft niets wat eruit voortkomt enige betekenis. Hij beoordeelt elke overtuiging die jij eropna houdt naar haar herkomst. Als ze van God komt, weet Hij dat ze waar is. Als dat niet zo is, weet Hij dat ze zonder betekenis is.
Het ego vraagt nooit: 'Wie heeft jou je kleinheid gegeven'? Het kan geen echte vragen stellen om de eenvoudige reden dat het de antwoorden niet wil weten. Het is terecht bang dat deze vraag zijn hele denksysteem ongedaan zal maken, omdat ze je kleinheid in twijfel trekt. En jouw kleinheid is fundamenteel voor het ego. Wanneer jij dus niet bereid bent om deze vraag te stellen wil jij het antwoord niet weten, en houd je 'heel het denksysteem van het ego intact'.
Misschien lijkt het gemakkelijker om eerst een kleiner aspect van het egodenksysteem in twijfel te trekken, in plaats van meteen het complete systeem. Maar Jezus zegt dat dit denksysteem 'alleen in twijfel getrokken kan worden bij zijn fundament'. Anders blijft 'heel het systeem intact'. Om het werkelijk in twijfel te kunnen trekken moeten we er echter uit stappen, door een andere keuze te maken. Zolang we ervoor kiezen om ons bestaan als een lichaam in de wereld als werkelijk te zien, houden we het ego en zijn denksysteem in stand. Wanneer we daarentegen de keuze maken om ons door Jezus en de Heilige Geest te laten leren wat onze ware werkelijkheid is, verdwijnt het denksysteem van het ego in het niets dat het altijd is geweest.
(Toelichtingen door Robert Perry)
8. Zeg telkens wanneer jij je waarde in twijfel trekt:
God Zelf is incompleet zonder mij.
Denk hieraan wanneer het ego spreekt, en je zult het niet horen. De waarheid over jou is zo verheven dat niets wat God onwaardig is jou waardig zou zijn. Beslis dan ook in deze zin wat jij wilt, en neem niets aan wat jij God niet als een volmaakt gepaste gave voor Hem zou willen schenken. Jij wilt niets anders. Geef Hem jouw deel terug, en Hij zal alles van Zichzelf aan jou geven in ruil voor het feit dat jij teruggeeft wat Hem toebehoort en Hem compleet maakt.
Toepassing : Zeg elke keer wanneer je je waarde in twijfel trekt: God Zelf is incompleet zonder mij. Zie de woorden als Gods erkenning van je werkelijke grootheid en laat ze je gevoel van kleinheid ongedaan maken.
Elke keer wanneer je dit doet, stap je uit het denksysteem van het ego en trek je zijn fundament in twijfel. En dan zul je zijn stem niet horen.
(Toelichtingen door Robert Perry)