Hoofdstuk 16
De vergeving van illusies
VII. Het einde van illusies
1. Het is onmogelijk het verleden los te laten zonder de speciale relatie te laten varen. Want de speciale relatie is een poging het verleden her op te voeren en te veranderen. Veronderstelde kleineringen, niet vergeten pijn, voorbije teleurstellingen, vermeende onrechtvaardigheden en het gevoel misdeeld te zijn, ze dringen alle de speciale relatie binnen, die een manier wordt waarop jij je gekwetste zelfrespect probeert op te vijzelen. Welke basis zou je zonder het verleden hebben om een speciale partner uit te kiezen? Iedere keuze van dien aard wordt gemaakt omwille van iets ‘kwaads’ uit het verleden waaraan jij je vastklampt, en dat iemand anders met verzoening moet goedmaken.
Hoewel ze niet bij naam worden genoemd, gaat deze alinea over de 'schaduwfiguren' uit het verleden. In de speciale relatie kiezen we iemand op basis van zijn geschiktheid om een rol te spelen in onze inhaalslag, waarin we proberen dingen uit het verleden recht te zetten of alsnog van de ander te krijgen — het verleden waarin we, althans in onze waarneming, gekleineerd, gekwetst, teleurgesteld en onrechtvaardig behandeld werden in plaats van de liefde te krijgen die we nodig hadden. Daardoor voelden we ons misdeeld, en onze speciale relatie-partner moet nu de rol op zich nemen van degenen die ons dit hebben aangedaan, maar nu om het goed te doen, om alle 'kwaad' uit het verleden terug te draaien. Op die manier proberen we 'ons gekwetste zelfrespect op te vijzelen'. Onze speciale partner draait dus op voor de fouten van de vroegere boosdoeners. Hij moet boeten voor de zonden die hij nooit heeft begaan, alleen omdat wij ons eraan vastklampen. En dat is uiteraard niet eerlijk.
(Toelichtingen door Robert Perry)
2. De speciale relatie wreekt zich op het verleden. In haar streven om lijden in het verleden weg te nemen, negeert ze het heden doordat ze volledig in beslag wordt genomen door het verleden en er totaal aan is toegewijd. Geen enkele speciale relatie wordt in het heden beleefd. Schimmen uit het verleden omgeven haar, en maken haar tot wat ze is. Ze heeft geen betekenis in het heden, en als ze nu niets betekent kan ze hoegenaamd geen enkele werkelijke betekenis hebben. Hoe kun je het verleden veranderen, behalve in je fantasie? En wie kan jou datgene geven waarvan, naar jij meent, het verleden jou heeft beroofd? Het verleden is niets. Probeer het niet de schuld te geven voor wat jou ontnomen is, want het verleden is verdwenen. Je kunt niet werkelijk niet laten gaan wat al verdwenen is. Het moet dus wel zo zijn dat jij de illusie instandhoudt dat het niet verdwenen is, omdat je denkt dat het een of ander doel dient dat jij vervuld wilt zien. En het moet bovendien zo zijn dat dit doel niet kan worden vervuld in het heden, maar uitsluitend in het verleden.
Laten we het onder ogen zien: Jezus heeft gelijk. Onze speciale relaties moeten ons verleden goedmaken, omdat we toen niet de liefde kregen die we nodig hadden. Door onze speciale partner zover te krijgen dat hij ons geeft wat we willen hebben, nemen we symbolisch wraak op degenen die ons dat vroeger niet gaven.
Dit betekent dat we in een speciale relatie in het verleden leven, in de fantasie dat we het verleden aan het veranderen zijn. We gaan een strijd aan waarin vroegere verliezen van het scorebord worden gewist, omdat we deze keer winnen.
Jezus probeert ons wakker te schudden door duidelijk te maken dat we op deze manier een fantasiebestaan leiden. Het instandhouden van het verleden dient enkel het doel van het ego. Want als we erkennen dat het verleden voorbij is, is ook ons geloof in de afscheiding, die volgens het ego in het verleden plaatsvond, voorbij — en daarmee het ego zelf.
(Toelichtingen door Robert Perry)
3. Onderschat niet de intensiteit van de drang van het ego om zich op het verleden te wreken. Het ego is totaal ongeremd en totaal krankzinnig. Het herinnert zich namelijk alles wat je hebt gedaan waardoor het zich beledigd voelde, en verlangt vergelding van jou. De fantasieën die het in zijn uitverkoren relaties binnenbrengt om er zijn haat in uit te leven zijn de fantasieën van jouw vernietiging. Want het ego rekent jou het verleden aan, en door jouw ontsnapping aan het verleden ziet het zichzelf van de wraak beroofd die jij volgens hem zo terecht verdient. Maar zonder je bondgenootschap in je eigen vernietiging zou het ego jou niet aan het verleden kunnen klinken. In de speciale relatie laat je je eigen vernietiging toe. Dat dit krankzinnig is, is overduidelijk. Wat echter minder duidelijk is, is dat het heden nutteloos voor je is, zolang jij als bondgenoot van het ego diens doel nastreeft.
Het is verleidelijk om bij het lezen van deze paragraaf te denken: 'Nee hoor, ik heb het verleden achter me gelaten. Ik hoef op niemand wraak te nemen en ik probeer niet van anderen te krijgen wat mensen mij vroeger niet konden of wilden geven'. Maar dit is ontkenning. Alleen wanneer we bereid zijn om onze diepe drang naar het vereffenen van de rekening met het verleden te erkennen, kunnen we zien wat daaronder ligt: het verlangen van het ego om wraak te nemen op ons. Het wil vergelding voor elke keer dat we vergaven in plaats van te veroordelen; voor elke keer dat we de waarde van wereldse dingen en gebeurtenissen betwijtelden; voor elke keer dat we de werkelijkheid van het ego zelf betwijfelden. Het heeft niets van dit alles vergeten, en het wacht op het moment waarop het ons kan straffen voor al deze overtredingen. En het neemt wraak op ons door ons ertoe aan te zetten wraak te nemen op ons verleden. Confucius zei: 'Wie wraakt zoekt, kan maar beter twee graven delven'. Het ego weet dit maar al te goed. Het vertelt ons dat we een graf moeten delven voor de ander, maar niet dat we op die manier ons eigen graf delven.
(Toelichtingen door Robert Perry)
4. Het verleden is voorbij; probeer het niet in stand te houden in de speciale relatie die jou eraan bindt, en die jou wil leren dat verlossing verleden tijd is en dat je om verlossing te vinden dus naar het verleden terug moet keren. Er bestaat geen enkele fantasie die niet de droom van vergelding voor het verleden bevat. Wil je de droom uitspelen, of hem loslaten?
Door in de speciale relatie te proberen dingen in te halen of recht te zetten, maken we onszelf tot gevangene van het verleden. We blijven ernaar terugkeren, telkens en telkens weer, in de veronderstelling dat daar onze verlossing ligt. Is dit het schaduwbestaan dat we werkelijk willen leiden?
(Toelichtingen door Robert Perry)
5. Het lijkt in de speciale relatie niet het uitspelen van wraak te zijn dat jij nastreeft. En zelfs wanneer de haat en de wreedheid kortstondig doorbreken, wordt de illusie van liefde niet diepgaand geschokt. Het enige wat het ego echter nooit tot je bewustzijn laat doordringen is dat de speciale relatie het uitspelen van wraak is op jouzelf. Maar wat zou het anders kunnen zijn? Als je de speciale relatie nastreeft, zoek je niet naar heerlijkheid in jezelf. Je hebt ontkend dat die daar aanwezig is, en de relatie wordt jouw surrogaat ervoor. En wraak wordt jouw surrogaat voor Verzoening, en het ontkomen aan wraak jouw nederlaag.
Het ego zorgt ervoor dat we ons niet bewust worden van de werkelijke wraak die in de speciale relatie wordt uitgespeeld: de wraak op onszelf. Wie van ons denkt: 'Toen ik wraak nam op mijn partner omdat ze net zo doet als mijn moeder, nam ik in werkelijkheid wraak op mezelf?' Maar toch is dat zo. In de speciale relatie zoeken we iets wat we menen te missen. We zien onszelf dus als behoeftig en gebrekkig. Dat is een vernederend zelfbeeld, waarmee we onszelf aanvallen en ontkennen wie we werkelijk zijn. Wraak is de egoversie van verlossing of Verzoening, en het ontsnappen aan wraak een nederlaag.
(Toelichtingen door Robert Perry)
6. Tegenover de krankzinnige voorstelling die het ego van verlossing heeft, plaatst de Heilige Geest kalm het heilig ogenblik. We hebben eerder al gezegd dat de Heilige Geest moet onderwijzen door middel van vergelijkingen, en tegenstellingen gebruikt om op de waarheid te wijzen. Het heilig ogenblik is het tegendeel van het starre geloof van het ego dat verlossing door middel van wraak om het verleden wordt bereikt. In het heilig ogenblik wordt begrepen dat het verleden voorbij is, en dat met zijn voorbijgaan de drang naar wraak ontworteld en verdwenen is. De stilheid en vrede van het nu omhullen jou in volmaakte zachtmoedigheid. Alles is verdwenen behalve de waarheid.
Het alternatief voor onze erbarmelijke gewoonte om in het verleden te leven is het heilig ogenblik. In de speciale relatie denken we samen met het ego: 'Gelukkig kan ik bewijzen wat er allemaal verkeerd is gegaan in het verleden. Nu kan ik mezelf daarvan verlossen'. Maar in het heilig ogenblik denken we samen met Jezus: 'Gelukkig is het verleden voorbij. In de stilheid en vrede van het nu voel ik mij omhuld door volmaakte zachtmoedigheid. Dit is mijn verlossing'.
(Toelichtingen door Robert Perry)
7. Een tijdlang probeer je wellicht illusies in het heilig ogenblik binnen te brengen om te beletten dat jij je volledig bewust wordt van het complete verschil – in alle opzichten – tussen jouw ervaring van de waarheid en van illusie. Toch zul je dit niet lang proberen. In het heilig ogenblik zal de macht van de Heilige Geest zegevieren, omdat jij je met Hem verbonden hebt. De illusies die je met je meebrengt zullen jouw ervaring van Hem een poosje verzwakken, en je verhinderen die ervaring in je denkgeest te bewaren. Het heilig ogenblik is echter eeuwig, en jouw illusies over tijd zullen het tijdeloze niet beletten te zijn wat het is, noch jou ervan weerhouden dat te ervaren zoals het is.
Onze heilige ogenblikken zullen in het begin nog niet sterk zijn doordat we er nog illusies in binnenbrengen. Maar Jezus belooft ons dat we dit niet blijven doen. Door ons te verbinden met de Heilige Geest, die in het heilig ogenblik bij ons is, zullen we ons bewust worden van het verschil tussen waarheid en illusie, en zullen we ons de ervaring hiervan steeds beter en langer herinneren. Want tijd is een illusie en niet in staat om het tijdloze te overwinnen.
(Toelichtingen door Robert Perry)
8. Wat God jou gegeven heeft, is waarlijk gegeven, en zal waarlijk ontvangen worden. Want los van jouw ontvangen hebben Gods gaven geen werkelijkheid. Jouw ontvangen voltooit Zijn geven. Je zult ontvangen, omdat het Zijn Wil is te geven. Hij heeft het heilig ogenblik gegeven opdat het jou gegeven werd, en het is onmogelijk dat jij het niet ontvangt, omdat Hij het gaf. Toen Hij wilde dat Zijn Zoon vrij was, was Zijn Zoon vrij. In het heilig ogenblik herinnert Hij eraan dat Zijn Zoon altijd precies zal zijn zoals hij werd geschapen. En alles wat de Heilige Geest onderwijst dient om jou eraan te herinneren dat jij ontvangen hebt wat God jou heeft gegeven.
Toepassing : Twijfel je eraan of je ooit in staat zult zijn om het heilig ogenblik te ervaren?
Zo ja, sta dan even stil bij deze woorden:
Gods gaven hebben geen werkelijkheid als ze niet ontvangen worden.
Ik zal ontvangen, omdat het Zijn Wil is te geven.
Hij heeft het heilig ogenblik gegeven om door mij ontvangen te worden.
Het is onmogelijk dat ik het niet ontvang, omdat Hij het gaf
In het heilig ogenblik zal ik de vrijheid ervaren die God mij gegeven heeft.
En ik zal weten dat ik altijd precies zal zijn zoals Hij mij geschapen heeft.
(Toelichtingen door Robert Perry)
9. Er is niets wat je de werkelijkheid kunt aanrekenen. Al wat er te vergeven is, zijn de illusies die jij je broeders hebt aangerekend. Hun werkelijkheid heeft geen verleden, en alleen illusies kunnen worden vergeven. God rekent niemand iets aan, want Hij is tot geen enkel soort illusie in staat. Bevrijd je broeders uit de slavernij van hun illusies door hun de illusies te vergeven die jij in hen waarneemt. Zo zul je leren dat jij vergeven bent, want jij bent het die aan hen illusies hebt gegeven. In het heilig ogenblik wordt dit voor jou in de tijd gedaan, om je de ware staat van de Hemel te brengen.
In de speciale relatie proberen we alles goed te maken wat we mensen uit ons verleden aanrekenen. Onze speciale partner geeft ons wat zij ons onthouden hebben, en meer. Tenminste, dat is wat we hopen en verwachten. Wat we ons niet realiseren is dat we anderen alleen illusies kunnen aanrekenen — de illusies die we zelf op hen hebben geprojecteerd. Wanneer we hen deze illusies vergeven, vergeven we dus ook onszelf. Want het waren onze illusies die we in hen waarnamen. Dit is de vergeving die plaatsvindt in het heilig ogenblik, waar we het verleden loslaten en daarmee iedereen, inclusief onszelf, bevrijden.
(Toelichtingen door Robert Perry)
10. Bedenk wel dat je altijd kiest tussen waarheid en illusie, tussen de werkelijke Verzoening die wil genezen, en de ‘verzoening’ van het ego die vernietigen wil. De macht van God, en heel Zijn grenzeloze Liefde, zal je ondersteunen als je enkel je plaats zoekt in het Verzoeningsplan dat uit Zijn Liefde voortvloeit. Wees een bondgenoot van God en niet van het ego bij het zoeken naar hoe de Verzoening tot jou komen kan. Zijn hulp volstaat, want Zijn Boodschapper begrijpt hoe het Koninkrijk aan jou teruggegeven kan worden, en hoe heel jouw investering in de verlossing in jouw relatie met Hem kan worden gelegd.
We hebben slechts twee keuzemogelijkheden: de keuze voor de 'verzoening' van het ego, waarbij zonden eerst werkelijk worden gemaakt en dan zogenaamd 'vergeven', of de keuze voor de werkelijke Verzoening van de Heilige Geest, waarbij we onze illusies van zonden laten vervangen door de waarheid van zondeloosheid. We kunnen Gods bondgenoot worden en onze plaats innemen in Zijn verlossingsplan, of we kunnen de bondgenoot worden van het ego in zijn vernietigingsplan van onszelf, zoals de derde alinea zei. Het lijkt misschien gemakkelijker om voor het ego te kiezen, omdat zijn stem zo vasthoudend, luid en schel is. Maar we hebben hulp: 'De macht van God, en heel Zijn grenzeloze Liefde, zal je ondersteunen als je enkel je plaats zoekt in het Verzoeningsplan dat uit Zijn Liefde voortvloeit'.
(Toelichtingen door Robert Perry)
11. Zoek en vind Zijn boodschap in het heilig ogenblik, waarin alle illusies vergeven zijn. Vandaaruit breidt het wonder zich uit om eenieder te zegenen en alle problemen op te lossen, of ze nu als groot of klein, als mogelijk of onmogelijk worden beschouwd. Er is niets dat niet voor Hem en Zijn Majesteit ruimte zal maken. Zich verbinden in een nauwe relatie met Hem betekent relaties als werkelijk aanvaarden, en door toedoen van hun werkelijkheid alle illusies opgeven voor de werkelijkheid van jouw relatie met God. Geloofd zij jouw relatie met Hem, en geen andere. Daar ligt de waarheid, en nergens anders. Je kiest dit of niets.
In het heilig ogenblik ontdekken we dat onze illusies vergeven zijn, omdat het verleden verdwenen is. Vanuit dit gezegende moment breidt het wonder zich via ons uit om alle problemen, groot of klein, op te lossen. Dit komt doordat de kracht van God aanwezig is in het heilig ogenblik, klaar om door ons ontvangen te worden en van ons uit te stromen. Hij wacht op ons, om Zich met ons te verbinden 'in een nauwe relatie', waarin we de werkelijkheid van relaties herkennen en al onze illusies opgeven, omdat ze in de weg staan van de enige relatie waar we ten diepste toe naar verlangen: onze relatie met God.
(Toelichtingen door Robert Perry)
12. Vergeef ons onze illusies, Vader, en help ons onze ware relatie te aanvaarden met U, waarin er geen illusies zijn, en waarin er niet één ooit door kan dringen. Onze heiligheid is de Uwe. Wat kan er in ons zijn dat vergeving nodig heeft, als die van U volmaakt is? De slaap der vergetelheid is slechts de onwil ons Uw vergeving en Uw Liefde te herinneren. Laat ons niet in verzoeking geraken, want de verzoeking van Gods Zoon is niet Uw Wil. En laat ons slechts ontvangen wat U gegeven hebt, en alleen dit aanvaarden in de denkgeesten die U hebt geschapen en die U liefhebt. Amen.
Toepassing : Dit prachtige gebed, dat de Cursusversie is van het Onze Vader, is bedoeld om gebeden te worden. Laten we dat dus doen.
Ik adviseer om één zin te lezen, en dan je ogen te sluiten en die zin uit te spreken tegen God, in het vertrouwen dat Hij je hoort. Ga op deze manier door het hele gebed en besef dat het eindigt met een verzoek om het heilig ogenblik te ervaren en daarin te ontvangen wat God je heeft gegeven.
Vergeef mij mijn illusies, Vader[de illusies van zonden die ik in mijzelf en mijn broeders heb waargenomen]
en help mij mijn ware relatie te aanvaarden met U,
waarin er geen illusies zijn, en waarin er niet één ooit door kan dringen.
Mijn heiligheid is de Uwe[ik ben nog steeds zoals U mij geschapen hebt].
Wat kan er in mij zijn dat vergeving nodig heeft, als die van U volmaakt is?
De slaap der vergetelheid is slechts de onwil mij Uw vergeving en Uw Liefde te herinneren.
Laat mij niet in verzoeking geraken, want de verzoeking van Gods Zoon is niet Uw Wil.
En laat mij slechts ontvangen wat U gegeven hebt [het heilig ogenblik]
en alleen dit aanvaarden in de denkgeest die U hebt geschapen en die U liefhebt.
Amen.
Laatste toepassing van deze paragraaf:
Denk aan je huidige speciale partner — dat kan je liefdespartner zijn, maar ook een vriend, collega, baas, enzovoort.
Stel jezelf dan de volgende vragen:
1. Welke mensen uit mijn verleden vertegenwoordigt [naam]? Wie komen het eerst bij me op?
2. Wat hebben zij verkeerd gedaan en moet [naam] goedmaken? Bijvoorbeeld: wat hadden de mensen uit mijn verleden mij moeten geven maar hebben dat niet gedaan, en hoop ik dat [naam] mij alsnog geeft?
3. Kan ik zien dat ik [naam] laat boeten voor de zonden van de mensen uit het verleden?
4. Is dat eerlijk?
5. Hoe heeft [naam] mij, in mijn ogen, teleurgesteld? Misschien in de een of andere vorm van een herhaling van het verleden die hij of zij juist moest goedmaken?
6. Zijn er momenten (geweest) waarop ik wraak neem/heb genomen op [naam], omdat hij/zij het verleden herhaalt, omdat hij/zij het verkeerd doet/deed, net zoals de mensen uit mijn verleden?
7. Zo ja: welk gevoel geven deze momenten mij over mezelf?
8. Kan ik zien dat ik, door [naam] te gebruiken om mij te geven wat ik in het verleden heb gemist, in feite in het verleden leef, in de fantasie dat ik het verleden kan veranderen?
9. Hoe voel ik mij bij dat idee?
10. Kan ik voelen dat deze zoektocht naar wat het verleden mij ontzegde het idee versterk dat Gods heerlijkheid niet in mij is, of dat het een laag zelfbeeld versterkt waardoor ik 'liefde' moet stelen van anderen?
11. Zou het kunnen dat deze negatieve resultaten — schuldgevoel, leven in een fantasie van het verleden, versterking van een laag zelfbeeld — van het begin af aan een plan van het ego zijn?
12. Zou het kunnen dat het ego mijn zoektocht naar wraakneming gebruikt om wraak te nemen op mij?
13. Hoe voel ik mij bij dat idee?
Realiseer je dat het heilig ogenblik de oplossing biedt voor deze benadering van het leven, en nodig het uit met de volgende woorden:
Ik kies dit ogenblik als het enige om mijn Vader aan te bieden.
Laat me dit ogenblik volledig binnengaan.
Laat me ontdekken dat het verleden voorbij is.
Laat me iedereen bevrijden van de illusies die ik hen gegeven heb.
Laat me beseffen dat de onschuld die God mij gegeven heeft onaangetast is.
Vader, dit heilig ogenblik wil ik U geven,
laat me de schoonheid van mijn relatie met U ervaren.
(Toelichtingen door Robert Perry)