Hoofdstuk 27
De genezing van de droom
VII. De dromer van de droom
1. Lijden legt de nadruk op alles wat de wereld heeft gedaan om jou te verwonden. Hier wordt ‘s werelds gestoorde versie van de verlossing duidelijk getoond. Als een droom van straf, waarin de dromer zich niet bewust is van wat de aanval tegen hem heeft veroorzaakt, ziet hij zichzelf als ten onrechte aangevallen, en wel door iets anders dan hemzelf. Hij is het slachtoffer van dit ‘andere’, iets buiten hem, waarvoor hij geen reden heeft er verantwoordelijk voor te worden gehouden. Hij moet wel onschuldig zijn, want hij weet niet wat hij doet, maar wel wat hem wordt aangedaan. Toch is zijn eigen aanval op zichzelf nog altijd duidelijk, want hij is degene die het lijden ondergaat. En hij kan er niet aan ontkomen, want de bron ervan wordt buiten hemzelf gezien.
Stel je voor dat je iets hebt gedaan waar je je enorm schuldig over voelt en dan naar bed gaat. Waar zou je die nacht over dromen? De kans is groot dat je 'een droom van straf' hebt, een nachtmerrie waarin je op de vlucht bent voor de autoriteiten, of voor de rechter moet verschijnen, of in de gevangenis wordt gegooid, of misschien zelf gemarteld wordt. Maar ais je in die droom absoluut niet weet wat je gedaan hebt in de wakende wereld, zou dit dan niet allemaal als onrechtvaardig aanvoelen? Hoewel dit alles veroorzaakt wordt door de schuld in je denkgeest, ben je je daar in de droom niet van bewust. In je eigen ogen ben je een onschuldig slachtoffer van aanvallers buiten jezelf.
De Cursus zegt dat dit onze letterlijke situatie is in deze wereld. We lijken constant overgeleverd te zijn aan de genade van een wereld die ons straf oplegt, maar in werkelijkheid zorgt onze eigen schuld ervoor dat we 'waak-dromen' hebben over anderen die ons straffen voor onze misdaden. Door ons geloof in schuld lijden we en vallen we onszelf aan. Daarom projecteren we deze schuld op anderen, zodat we zelf onschuldig lijken te zijn. Maar juist deze projectie houdt ons vast in de nachtmerrie van de wereld. Hoe kunnen we een eind maken aan ons lijden, als we denken dat dit veroorzaakt wordt door iets of iemand buiten onszelf?
(Toelichtingen door Greg Mackie)
2. Nu wordt jou getoond dat je kunt ontsnappen. Het enige wat ervoor nodig is, is dat je het probleem beziet zoals het is, en niet zoals jij het hebt opgesteld. Hoe zou er een andere manier kunnen zijn om een probleem op te lossen dat heel eenvoudig is, maar dat aan het oog onttrokken wordt door zware wolken van ingewikkeldheid, gemaakt om het probleem onopgelost te houden? Zonder die wolken zal het probleem in heel zijn primitieve eenvoud tevoorschijn komen. De keuze zal niet moeilijk zijn, want het probleem is absurd wanneer het duidelijk wordt gezien. Het valt niemand moeilijk te besluiten een eenvoudig probleem opgelost te laten worden, als het gezien wordt als iets wat hem pijn doet en wat bovendien heel makkelijk kan worden weggenomen.
Door onze projecties hebben we het probleem van ons lijden verborgen in een dichte mist, die de ware aard van het probleem verdoezelt. We hebben de oorzaak buiten onszelf geplaatst, waardoor we machteloos zijn om er iets aan te doen. Maar wanneer we inzien dat al ons lijden door onszelf wordt veroorzaakt, wordt de situatie veel eenvoudiger. Dan begrijpen we dat het probleem niet de droom zelf is, maar onze keuze om in die droom te geloven. De oplossing wordt dan even eenvoudig als het probleem zelf: we moeten een andere keuze maken, door in plaats van het ego de Heilige Geest als onze Leraar te kiezen.
(Toelichtingen door Greg Mackie)
3. De ‘redenatie’ waardoor de wereld is gemaakt, waarop ze rust en waardoor ze wordt instandgehouden, is eenvoudig de volgende: ‘Jij bent de oorzaak van wat ik doe. Jouw aanwezigheid rechtvaardigt mijn toorn, en jij bestaat en denkt los van mij. Waar jij aanvalt moet ik onschuldig zijn. En het is jouw aanval waaronder ik lijd.’ Niemand die deze ‘redenatie’ precies bekijkt zoals ze is, kan nalaten te zien dat ze niet opgaat en niet zinnig is. Toch lijkt ze zinnig, omdat het eruitziet alsof de wereld jou pijn deed. En zo lijkt er geen noodzaak te bestaan wat de oorzaak betreft verder te gaan dan wat voor de hand ligt.
Als we alles wat de Cursus ons heeft geleerd even opzijzetten, en nadenken over de manier waarop we ons leven van dag tot dag leven, is de redenering die hier wordt gepresenteerd zeer herkenbaar. Natuurlijk lijd ik door de aanvallen van anderen. Natuurlijk maken deze aanvallen mij boos en dwingen mij om mezelf te verdedigen, ook al wil ik dat helemaal niet. Natuurlijk is mijn verdediging een volkomen gerechtvaardigde reactie op een onrechtvaardige aanval! Maar is dit echt zo 'natuurlijk'? Want wat we in feite zeggen is dat iets of iemand buiten onszelf de absolute macht heeft om te bepalen wat we denken, wat we voelen, en wat we doen. Is het echt logisch om te geloven dat de wereld zoveel macht over je heeft?
Toepassing : Denk aan iemand in je leven die een dergelijke macht over je lijkt te hebben en vraag jezelf af:
Kan [naam] werkelijk de oorzaak zijn van mijn daden? Mijn lijden? Mijn schuld of onschuld?
Denk goed na over deze vragen. Wat gebeurt er met je als je dat doet?
(Toelichtingen door Greg Mackie)
4. Er bestaat wel degelijk een noodzaak. De noodzaak voor de wereld om aan veroordeling te ontkomen is er een die degenen die in deze wereld zijn, gezamenlijk delen. Toch zien ze hun gemeenschappelijke nood niet. Want ieder denkt dat als hij zijn deel doet, de veroordeling van de wereld op hem zal neerkomen. En dat is wat hij ziet als inderdaad zijn aandeel in de bevrijding ervan. Wraak moet een focus hebben. Anders ligt het mes van de wreker in zijn eigen hand en is het op hemzelf gericht. En hij moet het wel in andermans hand zien, wil hij het slachtoffer zijn van een aanval waar hij niet voor gekozen heeft. En zo lijdt hij aan de verwondingen die een mes dat hij niet vasthoudt, hem heeft toegebracht.
Door de oorzaak van ons lijden en onze reactie daarop buiten onszelf te leggen, lijkt er geen noodzaak te bestaan om verder te kijken en te onderzoeken wat de werkelijke oorzaak is. Maar die noodzaak is er wel degelijk, zegt Jezus, want ons geluk hangt af van het ongedaan maken van de werkelijke oorzaak. We denken dat het opofferen van ons eigen geluk de wereld bevrijdt van zonde, zoals Jezus dat heeft gedaan door zijn kruisiging. Door onze schuld op anderen te projecteren, kunnen we geloven een slachtoffer te zijn, en door ons slachtofferschap de wereld te redden.
(Toelichtingen door Greg Mackie)
5. Dit is het doel van de wereld die hij ziet. En op deze manier bekeken, voorziet de wereld in de middelen waardoor dit doel lijkt te worden vervuld. De middelen getuigen van het doel, maar zijn zelf geen oorzaak. Ook zal de oorzaak niet veranderd worden door die los van haar gevolgen te zien. De oorzaak brengt de gevolgen voort, die dan van de oorzaak getuigen, en niet van zichzelf. Kijk dan ook achter de gevolgen. Hier is het niet dat de oorzaak van lijden en zonde moet liggen. En blijf niet stilstaan bij het lijden en de zonde, want dat zijn slechts afspiegelingen van hun oorzaak.
De wereld van schijnbaar externe aanvallers is gemaakt met het doel om 'onschuld' te verwerven. En dat lijkt te werken, nietwaar? De wereld lijkt absoluut de oorzaak te zijn van ons lijden, en wij lijken absoluut het onschuldige slachtoffer te zijn van wat de wereld ons aandoet. Maar de werkelijke oorzaak van ons lijden én van de wereld die dit lijden lijkt te veroorzaken, is ons eigen geloof in schuld. Niet één van onze pogingen om dit te verdoezelen kan dit feit veranderen. Als we de oorzaak van ons lijden dus werkelijk willen vinden, moeten we voorbij de wereld kijken. We moeten voorbij de afspiegelingen kijken om te zien wát ze afspiegelen.
(Toelichtingen door Greg Mackie)
6. De rol die jij erin speelt de wereld van een veroordeling te redden, is jouw eigen ontsnapping. Vergeet niet dat de getuige voor de wereld van het kwaad alleen kan spreken namens datgene wat in de wereld een behoefte aan kwaad heeft gezien. En hier werd je schuld voor het eerst aanschouwd. In de afscheiding van jouw broeder nam de eerste aanval op jezelf een aanvang. En hiervan legt de wereld getuigenis af. Zoek geen andere oorzaak, en zoek ook niet onder de machtige legioenen van haar getuigen voor het ongedaan maken ervan. Zij verlenen steun aan haar aanspraak op jouw trouw. Het is niet wat de waarheid verborgen houdt waartoe jij je moet wenden om de waarheid te vinden.
Het komt allemaal neer op de schuld, die geboren werd toen we ons leken af te scheiden van onze Vader. Deze schuld was zo ondraaglijk, dat we haar naar buiten projecteerden. Daarvoor moesten we ons ook afscheiden van onze broeders, die de belangrijkste objecten van onze projectie waren. Omdat we daarmee onze oorspronkelijke eenheid verbraken, was dit de eerste aanval op onszelf.
Deze projectie is nog steeds gaande: we zien een zondige wereld die ons lijden toebrengt, omdat we nog steeds de behoefte hebben onze schuld te verbergen door haar in iemand of iets anders te zien. Zolang we ons niet realiseren dat het probleem zich niet in de wereld bevindt maar in onze denkgeest, zoeken we de oplossing waar ze niet te vinden is.
(Toelichtingen door Greg Mackie)
7. De getuigen van de zonde staan allemaal binnen één kleine ruimte. En hier vind je de oorzaak van jouw blik op de wereld. Ooit was jij je niet bewust van wat in werkelijkheid de oorzaak moet zijn van alles wat de wereld jou ongenood en ongevraagd leek op te dringen. Van één ding was je zeker: van al de vele oorzaken die jij zag als brengers van pijn en lijden voor jou, was jouw schuld er niet een van. En evenmin heb jij er op enige wijze voor jezelf om verzocht. Zo ontstonden alle illusies. Degene die ze maakt ziet zichzelf niet als hun maker, en hun realiteit berust niet op hem. Welke oorzaak ze ook hebben staat volkomen los van hem, en wat hij ziet is gescheiden van zijn denkgeest. Hij kan de werkelijkheid van zijn dromen niet in twijfel trekken, omdat hij niet ziet welk aandeel hij erin heeft ze te produceren en een schijn van werkelijkheid te verlenen.
De 'kleine ruimte' waarin alle getuigen van de zonde zich verzameld hebben is het keuzemakende deel van de denkgeest. Daar is de werkelijke oorzaak van ons lijden dus te vinden, en daar zal dus ook een nieuwe keuze moeten worden gemaakt. Het hele spel van het naar buiten projecteren van onze schuld is een favoriete truc van het ego. Het verbergt de schuld voor ons bewustzijn en voorkomt daarmee dat we er iets aan doen. Tegelijkertijd biedt het ons een wereld die een perfect strafmiddel is voor de schuld, waarmee zijn werkelijkheid bevestigd wordt. Net als 'de droom van straf' in de eerste alinea, waar onze schuld een droom van onrechtvaardige aanval produceert, dwalen we door een droomwereld die veroorzaakt is door ons geloof in schuld, en denken we dat deze wereld werkelijk is.
Toepassing : Hoe goed heeft de droom voor jou gewerkt? Onderzoek dit met behulp van de derde tot en met de vijfde zin van deze alinea. Stel jezelf de volgende vragen:
• Waar stond, voordat je met de Cursus begon, 'mijn schuld' op de lijst van dingen waarvan je dacht dat ze je lijden veroorzaakten? Komt er een getal in je op, of stond het helemaal niet op de lijst?
• Wat is, nu je een Cursusstudent bent, je antwoord op dezelfde vraag?
• Hoe vaak dacht je, voordat je met de Cursus begon, dat het lijden dat je ervoer iets was waar je zelf om vroeg? Of heb je dat nooit gedacht?
• Wat is, nu je een Cursusstudent bent, je antwoord op deze zelfde vraag?
• Ben je bereid om serieus na te denken over het idee dat al je lijden, zonder uitzondering, veroorzaakt wordt door de schuld in je denkgeest — dat deze schuld in feite het enige is dat op de lijst hoort te staan?
• Ben je bereid om serieus na te denken over het idee dat, net zoals je schuld een nachtelijke droom kan veroorzaken waarin je jezelf onbewust straft door een schijnbaar externe wereld, je wakende leven op dit moment een versie is van diezelfde droom?
(Toelichtingen door Greg Mackie)
8. Niemand kan ontwaken uit een droom die de wereld voor hem droomt. Hij wordt een deel van iemand anders’ droom. Hij kan niet besluiten te ontwaken uit een droom die hij niet heeft gemaakt. Hulpeloos staat hij daar, slachtoffer van een droom, bedacht en gekoesterd door een afgescheiden denkgeest. Deze denkgeest moet inderdaad wel onverschillig jegens hem zijn, even onachtzaam jegens zijn vrede en geluk als het weer of het tijdstip van de dag. Hij heeft hem niet lief, maar wijst hem naar willekeur elke rol toe die aan zijn droom voldoet. Van zo weinig waarde is hij dat hij slechts een dansende schaduw is, die op en neer springt naar de pijpen van een onzinnig verhaal, bedacht binnen het ijdele dromen van de wereld.
Wij twijfelen niet aan de werkelijkheid van de wereld die we zien, omdat we ons niet realiseren dat we haar slechts dromen. We denken dat er een objectieve werkelijkheid buiten onszelf bestaat. En wat is het een krankzinnige wereld! We hebben onze hoop en dromen over wat we graag willen laten gebeuren in ons leven, maar we lijken marionetten te zijn die gemanipuleerd worden door een waanzinnige poppenspeler die het niet interesseert wat onze verwachtingen van het leven zijn. Zin 7 van deze alinea lijkt te verwijzen naar een beroemde passage uit Shakespearels Macbeth:
Ons leven is een dolende schaduw, een dwaas
die pronkt en tiert op het toneel, en na
het vertoon in het niets verdwijnt. 't Is een verhaal
verteld door een gek, dat niets beduidt.
We zullen niet ontwaken uit deze droom totdat we ons realiseren dat wij die gek zijn.
(Toelichtingen door Greg Mackie)
9. Dit is het enige beeld dat jij kunt zien, het enige alternatief dat jij kunt kiezen, de andere mogelijkheid wat betreft oorzaak, als jij niet de dromer van je dromen zou zijn. En hiervoor kies jij als je ontkent dat de oorzaak van lijden in jouw denkgeest ligt. Wees maar blij dat het zo is, want zo ben jij de enige die in de tijd over jouw lot beslist. Het is aan jou de keuze te maken tussen een slapende dood en boze dromen of een blij ontwaken en levensvreugde.
De keuze is heel eenvoudig: 6f we dromen ons eigen lijden, 6f ons lijden wordt ons van buitenaf aangedaan. Het idee dat we ons eigen lijden veroorzaken roept meestal veel weerstand en vaak boosheid op. In onze ogen komt het neer op de wreedheid van het slachtoffer de schuld geven, waardoor schuld wordt toegevoegd aan wat toch al een pijnlijke last is. Maar wat werkelijk wreed is, is het idee dat we overgeleverd zijn aan de genade van een wereld waar we machteloos tegenover staan. We zouden blij moeten zijn met de ontdekking dat we ons eigen lijden veroorzaken, want alleen dan kunnen we eraan ontsnappen. Door de verantwoordelijkheid voor ons eigen lijden te erkennen, en in te zien dat het geen zonde is die schuld veroorzaakt, maar slechts een vergissing is die gecorrigeerd kan worden, kunnen we uit onze levende dood tot eeuwig leven ontwaken.
(Toelichtingen door Greg Mackie)
10. Waartussen kun jij anders kiezen dan leven of dood, waken of slapen, vrede of oorlog, je dromen of je werkelijkheid? Er is een risico aan verbonden te denken dat de dood vrede betekent, omdat de wereld het lichaam gelijkstelt aan het Zelf dat God geschapen heeft. Maar iets kan nooit zijn eigen tegendeel zijn. En de dood is het tegendeel van vrede, omdat hij het tegendeel van leven is. En leven is vrede. Ontwaak en vergeet alle doodsgedachten, en je zult ontdekken dat je de vrede van God bezit. Als de keuze je echter werkelijk gegeven is, dan moet jij de oorzaken van de dingen waartussen je kiest precies zo zien als ze zijn, en waar ze zijn.
We hebben de macht om te kiezen tussen onze boze droom van de dood of een blij ontwaken tot het leven. Maar om die keuze te kunnen maken, moeten we alles exact zien zoals het is. We denken vaak dat de dood vrede betekent. We zetten 'Rust in vrede' op grafstenen en vertellen onszelf dat de overleden dierbare dit tranendal heeft ingeruild voor een betere plaats. Dit geloof is geworteld in het geloof dat we een lichaam zijn: wanneer ons lichaam sterft, zijn we bevrijd van ons lijden en vinden we eindelijk rust, hetzij in een hiernamaals, hetzij in de vergetelheid. Maar aangezien de dood van het illusoire lichaam niets betekent, kan hij ook geen vrede brengen. Vrede is alleen te vinden in het ware eeuwige leven dat ons door God geschonken is. Met andere woorden:
Dood is het tegendeel van leven.
Leven is vrede.
Daarom is de dood het tegendeel van vrede.
Iets kan nooit zijn eigen tegendeel zijn.
Daarom kan de dood geen vrede zijn.
(Toelichtingen door Greg Mackie)
11. Welke keuze kan er tussen twee toestanden worden gemaakt waarvan er slechts één duidelijk wordt herkend? Wie kan de vrije keuze hebben tussen gevolgen, terwijl er maar één als zijn zaak wordt beschouwd? Een eerlijke keuze zou nooit gezien kunnen worden als een waarin de keuze is opgesplitst in een nietig jij en een enorme wereld, met uiteenlopende dromen over de waarheid in jou. De kloof tussen werkelijkheid en dromen ligt niet tussen het dromen van de wereld en jouw geheime dromen. Dat is een en hetzelfde. Het dromen van de wereld is slechts een deel van jouw eigen droom dat jij hebt weggegeven, en aanzag voor zowel het begin als het eind ervan. Toch begon dit door je geheime droom, die jij niet waarneemt hoewel hij dat deel veroorzaakt heeft dat jij ziet en waarvan je de werkelijkheid niet in twijfel trekt. Hoe zou je eraan kunnen twijfelen zolang je ligt te slapen, en heimelijk droomt dat zijn oorzaak werkelijk is?
De derde zin beschrijft precies hoe wij het leven in deze wereld zien: als een constante strijd tussen 'een nietig jij' met zeer beperkte mogelijkheden, en 'een enorme wereld' met veel meer macht en een agenda die volledig in strijd is met de onze. We hebben onze dromen over een gelukkig, veilig en succesvol leven, maar het 'verhaal verteld door een gek' verbrijzelt deze dromen. Hoe kunnen we kiezen voor een gelukkig ontwaken wanneer het enige dat we kennen deze strijd is tussen de dromen van de wereld en de hoop en dromen van ons kleine ik, dat zo machteloos is? Om een eerlijke keuze te kunnen maken moeten we de ware oorzaak van de dromen van de wereld erkennen: onze geheime droom van zonde, schuld en angst die we op de wereld hebben geprojecteerd. Vervolgens zijn we vergeten dat we dit hebben gedaan, zodat de wereld nu een onafhankelijke werkelijkheid lijkt te zijn. Maar we zijn verantwoordelijk voor deze geheime droom, en als we dat eenmaal inzien kunnen we ervoor kiezen de dromen van de wereld ongedaan te maken. Dat zullen we echter niet doen zolang we denken dat de geheime droom werkelijk is.
(Toelichtingen door Greg Mackie)
12. Een broeder die van jou gescheiden is, een oeroude vijand, een moordenaar die jou in de nacht besluipt en jouw dood beraamt, maar met de opzet dat die langgerekt en traag zal zijn: hier droom jij van. Maar onder deze droom zit nog een andere droom verscholen, waarin jij de moordenaar wordt, de geheime vijand, de aasgier en verwoester van jouw broeder, en van de wereld insgelijks. Hier ligt de oorzaak van het lijden, de ruimte tussen je onbeduidende dromen en je werkelijkheid. De kleine kloof die jij niet eens ziet, de geboorteplaats van illusies en angst, de tijd van verschrikking en van oeroude haat, het ogenblik van rampspoed: dat is allemaal hier. Hier ligt de oorzaak van de onwerkelijkheid. En hier zal ze ongedaan worden gemaakt.
Onder de droom van de wereld, waarin we ons het slachtoffer voelen van wat ons wordt aangedaan, ligt de geheime droom van zonde, schuld en angst, die begon toen we geloofden dat we ons van God hadden afgescheiden. Die droom is de ware oorzaak van ons lijden: 'Jij denkt dat je de woning bent van slechtheid, duisternis en zonde' (WdI.93.1:1). Het echte probleem is dus de keuze van de denkgeest om in de afscheiding te geloven. Het ego heeft de droom van de wereld gemaakt om dit te verbergen, en alleen wanneer we dit onder ogen zien kan het ongedaan worden gemaakt en kunnen we een nieuwe keuze maken.
(Toelichtingen door Greg Mackie)
13. Jij bent de dromer van de wereld van dromen. Een andere oorzaak heeft ze niet, en zal ze ook nooit hebben. Niets angstigers dan een ijdele droom heeft Gods Zoon angst aangejaagd en ervoor gezorgd dat hij dacht dat hij zijn onschuld verloren, zijn Vader verloochend, en een oorlog tegen zichzelf gevoerd heeft. Zo beangstigend is de droom, en zo schijnbaar werkelijk, dat hij niet zonder angstzweet en een doodskreet tot de werkelijkheid zou kunnen ontwaken, als niet een vriendelijker droom zijn ontwaken voorafging en ervoor zorgde dat zijn gekalmeerde denkgeest de Stem verwelkomde en niet vreesde, die met liefde roept om hem te doen ontwaken; een vriendelijker droom waarin zijn lijden is genezen en zijn broeder zijn vriend is. God heeft gewild dat hij zachtjes en van vreugde vervuld wakker wordt, en hem het middel geschonken om zonder angst te ontwaken.
Dit is de kern van deze paragraaf: 'Jij bent de dromer van de wereld van dromen'. Wij zijn degenen die dromen dat we God hebben aangevallen en dus voorgoed schuldig zijn. Wij zijn degenen die onze schuld op de wereld hebben geprojecteerd, zodat het de wereld lijkt te zijn die zondig is, ons aanvalt en ons lijden veroorzaakt. Gelukkig is deze nachtmerrie van schuld en al haar gevolgen slechts 'een ijdele droom', een droom over iets wat nooit is gebeurd. We hebben onze onschuld niet verloren, en God wil niets anders dan dat we ontwaken tot onze werkelijkheid. We hebben onszelf ervan overtuigd dat Hij erop uit is om ons te straffen voor wat we Hem hebben aangedaan, en we beschouwen de wereld als Zijn middel daartoe. Aangezien dit de enige 'werkelijkheid' is die we kennen, worden we niet van het ene op het andere moment uit onze nachtmerrie wakker geschud. We worden daarop voorbereid door 'een vriendelijker droom waarin [ons] lijden is genezen en [onze] broeder [onze] vriend is'. Dit is de droom waarin we in plaats van het ego de Heilige Geest als onze Leraar hebben gekozen en daarmee voor eenheid en liefde in plaats van afgescheidenheid en haat. Het definitief ontwaken uit alle dromen zal dan 'zachtjes en van vreugde vervuld' en zonder angst plaatsvinden.
Deze paragraaf spreekt over verschillende soorten dromen. Nu ze allemaal zijn geïntroduceerd, volgt hier een samenvatting:
1. Onze hoop en dromen: Dit werd slechts kort genoemd. We dromen allemaal van het vinden van geluk en vrede, maar onze hoop op geluk wordt constant verbrijzeld door een 'enorme wereld' die een volkomen andere agenda heeft dan wij.
2. De droom van de wereld: Dit is de aanvallende wereld waarin wij denken te leven, en die die we verantwoordelijk stellen voor ons geluk en ongeluk.
3. Onze geheime droom: Dit is onze droom van de afscheiding, de droom van zonde, schuld en angst. Deze droom is de oorzaak van de eerste twee dromen.
4. De vriendelijke droom: Dit is de droom die ons voorbereidt op het definitief ontwaken uit alle dromen.
(Toelichtingen door Greg Mackie)
14. Aanvaard de droom die Hij gegeven heeft in plaats van de jouwe. Het is niet moeilijk een droom te veranderen als de dromer eenmaal is herkend. Rust in de Heilige Geest, en laat toe dat Zijn vriendelijke dromen de plaats innemen van die welke jij vol schrik en in doodsangst hebt gedroomd. Hij brengt vergevende dromen, waarin de keus niet is: wie is de moordenaar en wie zal het slachtoffer zijn. In de dromen die Hij brengt is er geen moord en is er geen dood. De droom van schuld verdwijnt uit je zicht, hoewel je ogen gesloten zijn. Er is een glimlach op je slapende gezicht gekomen die het doet oplichten. Nu is je slaap vredig, want dit zijn gelukkige dromen.
Waarom is het zo belangrijk om het probleem te zien zoals het werkelijk is, en te begrijpen dat onze droom van zonde, schuld en angst de oorzaak is van al ons lijden? Omdat we alleen dan zullen begrijpen dat wij de dromer zijn en niet de droom, en dus kunnen kiezen voor het aanvaarden van een andere droom. Tot die tijd lijken we alleen te kunnen kiezen tussen de tweede en derde droom: moet ik de wereld beschuldigen van het feit dat ze mij tot slachtoffer maakt, of moet ik toegeven dat ik een schuldige zondaar ben? Wanneer we ons realiseren dat beide slechts ijdele dromen in onze denkgeest zijn, zijn we vrij om een droom te aanvaarden waarin niemand schuldig is. We kunnen een droom van vergeving hebben, een gelukkige droom.
(Toelichtingen door Greg Mackie)
15. Droom zacht over je zondeloze broeder, die zich met jou in heilige schuldeloosheid verenigt. En uit deze droom zal de Heer der Hemelen Zelf Zijn geliefde Zoon doen ontwaken. Droom van jouw broeders vriendelijkheden, in plaats van in je dromen op zijn vergissingen te broeden. Kies zijn zorgzaamheid uit om van te dromen, in plaats van de keren te tellen dat hij jou heeft pijn gedaan. Vergeef hem zijn illusies en wees hem dankbaar voor al de hulpvaardigheid die hij heeft betoond. En schuif zijn vele gaven niet weg omdat hij in jouw dromen niet volmaakt is. Hij vertegenwoordigt zijn Vader, die in jouw ogen jou zowel het leven schenkt als de dood.
16. Broeder, Hij schenkt louter het leven. Maar wat jij ziet als gaven die je broeder jou aanbiedt, vertegenwoordigen de gaven die je droomt dat je Vader jou schenkt. Laat al jouw broeders gaven gezien worden in het licht van de goedheid en vriendelijkheid die jou worden geboden. En laat geen enkele pijn jouw droom verstoren van diepe waardering voor zijn gaven aan jou.
Hier brengt Jezus alles wat hij in deze paragraaf heeft onderwezen naar de praktijk. Hoe kiezen we in ons dagelijks leven voor de vriendelijke droom? In feite is dat heel eenvoudig: door ons te concentreren op het goede in onze broeders in plaats van op hun gebreken. Deze eenvoudige beslissing maakt alles ongedaan. Ze maakt onze geheime droom ongedaan omdat we stoppen met het herhalen van de eerste aanval, de aanval op God. Ze maakt de droom van de wereld ongedaan, want als de geheime droom verdwenen is, is er geen zonde, schuld en angst meer om te projecteren. In plaats hiervan geeft deze beslissing ons een nieuw soort hoop en dromen. We zoeken geen geluk en vrede meer in de wereld, maar daar waar ze te vinden zijn: in de verbondenheid met onze broeders en via hen met onze Vader.
Toepassing : Denk aan iemand die dicht bij je staat, maar met wie je problemen hebt.
Wat zijn in jouw ogen de fouten die hij of zij heeft gemaakt?
Op welke manieren heeft hij of zij jou gekwetst?
Op welke andere manieren is deze persoon in jouw ogen niet volmaakt?
Zeg dan het volgende:
[Naam] vertegenwoordigt onze Vader, dus de gaven die hij mij aanbiedt, vertegenwoordigen de gaven die ik droom dat mijn Vader mij schenkt.
Daarom:
• Wil ik dromen van zijn vriendelijkheden, in plaats van in mijn dromen op zijn vergissingen te broeden.
(Denk aan sommige van zijn specifieke daden van vriendelijkheid).
• Wil ik zijn zorgzaamheid uitkiezen om van te dromen, in plaats van de keren te tellen dat hij mij heeft pijn gedaan.
(Denk aan enkele van zijn specifieke daden van zorgzaamheid).
• Wil ik zijn vele gaven niet wegschuiven omdat hij in mijn dromen niet volmaakt is.
(Denk aan enkele van zijn gaven).
Nu je de gaven van goedheid en vriendelijkheid hebt erkend in deze broeder, hoe voel je je nu tegenover hem of haar?
En hoe voel je je over jezelf?
Welke gaven denk je dat je Vader jou schenkt?
(Toelichtingen door Greg Mackie)