Hoofdstuk 9

Het aanvaarden van de verzoening

III. Het corrigeren van vergissingen

 

1. Het alert zijn van het ego op de fouten van andere ego’s is niet het soort waakzaamheid dat de Heilige Geest jou wil laten volhouden. Ego’s zijn kritisch ten opzichte van het soort ‘zin’ dat ze voorstaan. Ze begrijpen dit soort zin, omdat het zinnig is voor hen. Voor de Heilige Geest is het totaal onzinnig.

 

De Heilige Geest wil dat we alleen waakzaam zijn voor God en Zijn Koninkrijk (T6.V.C.2:8), voor de waarheid en heiligheid in alles en iedereen. Wij hebben het echter te druk met waakzaam zijn voor de fouten van anderen. Ons ego vindt het heerlijk om te beoordelen hoe goed anderen voldoen aan onze normen normen die voor ons zo logisch zijn dat we ze volkomen vanzelfsprekend vinden. We vinden het enorm belangrijk dat mensen zich gedragen zoals wij willen. Maar voor de Heilige Geest, die mensen niet beoordeelt op basis van hun gedrag, is dit complete onzin. 

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

2. Voor het ego is het aardig en juist en goed om op fouten te wijzen en ze te ‘corrigeren’. Dit is volkomen zinnig voor het ego, dat geen besef heeft van wat fouten zijn en wat correctie is. Fouten zijn eigen aan het ego, en het corrigeren van fouten ligt in het opgeven van het ego. Wanneer jij een broeder verbetert, zeg je hem dat hij mis is. Hij is op dat moment misschien niet verstandig, en het staat vast dat hij niet verstandig zal zijn zolang hij vanuit het ego spreekt. Maar het is nog altijd jouw taak hem te zeggen dat hij juist is. Je zegt hem dat niet met zoveel woorden als hij onzin praat. De correctie die hij nodig heeft, ligt op een ander vlak, omdat zijn vergissing op een ander vlak ligt. Hij is nog altijd juist, omdat hij een Zoon van God is. Zijn ego is altijd mis, wat het ook zegt of doet.

 

Voor het ego zijn fouten specifieke woorden en daden die niet voldoen aan zijn normen, en betekent correctie dus een einde maken aan deze woorden en gedragingen. Voor de Heilige Geest is het geloof dat we een ego zijn de enige vergissing die ertoe doet, en bestaat correctie uit het volledig afstand doen van het ego de erkenning dat iedereen een heilige Zoon van God is. Er zijn dus twee zeer verschillende manieren om met vergissingen om te gaan. De manier van het ego is onze broeders te vertellen dat ze het mis hebben. De manier van de Heilige Geest is hen te vertellen dat ze, hoewel hun ego het mis heeft, zij juist zijn. Dat betekent niet dat we dit tegen hen zeggen als ze onzin uitkramen. Zoals ik in een eerdere toelichting zei was het niet de bedoeling om tegen Hitler te zeggen: 'Ja, je hebt volkomen gelijk', toen hij beweerde dat alle Joden moesten worden uitgeroeid. De werkelijke vergissing ligt niet op het vlak van woorden of daden, maar in de bron daarvan: het ego. Daarom is het onze taak om onze broeders op de een of andere manier te laten weten dat ze geen ego zijn, dat ze juist zijn in de enige betekenis die ertoe doet: ze zijn de Zoon van God. 

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

3. Als jij op de fouten van je broeders ego wijst, moet je daar wel met het jouwe naar kijken, want de Heilige Geest neemt zijn vergissingen niet waar. Dit moet wel waar zijn, omdat er geen communicatie is tussen het ego en de Heilige Geest. Het ego is niet zinnig en de Heilige Geest doet geen enkele poging om ook maar iets wat eruit voortkomt te begrijpen. Aangezien Hij het niet begrijpt, beoordeelt Hij het niet, want Hij weet dat niets wat het ego voortbrengt iets te betekenen heeft.

 

Het kernpunt van deze alinea wordt duidelijk uitgedrukt in de eerste zin. Maar hoe komt het feit dat de Heilige Geest onze vergissingen niet waarneemt overeen met andere teksten in de Cursus, zoals 'In de tijd ziet de Heilige Geest duidelijk dat de Zoon van God fouten kan maken' (T19.III.5:1)?

Als Jezus zegt dat dat de Heilige Geest geen vergissingen ziet en dat wij dat ook niet moeten doen, bedoelt hij dat de Heilige Geest vergissingen niet als werkelijk waarneemt en dat wij dat dus ook niet moeten doen. 'Het Lied van het gebed' zegt: 'Zie geen fouten. Maak ze niet tot werkelijkheid. Kies het liefdevolle uit en vergeef de zonde door daarvoor in de plaats het gelaat van Christus te verkiezen' (L2.I.3:3-5). Geen fouten zien betekent: ze niet zien als 'zonden' die moeten worden veroordeeld, maar voorbij de fouten van het ego naar het gelaat van Christus in onze broeders kijken, naar de werkelijkheid in hen die altijd juist is. 

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

4. Wanneer jij überhaupt op vergissingen reageert, luister je niet naar de Heilige Geest. Hij heeft er gewoon geen acht op geslagen, en als jij er aandacht aan schenkt hoor je Hem niet. Als je Hem niet hoort, luister je naar je ego en ben je even weinig zinnig als de broeder wiens vergissingen jij waarneemt. Dit kan geen correctie zijn. Maar het is meer dan alleen maar het achterwege blijven van correctie voor hém. Het is het opgeven van correctie in jouzelf.

 

Is het je ooit opgevallen hoe gemakkelijk het is om boos te worden op anderen omdat zij boos zijn? Dat soort vechten van ego tegen ego staat hier centraal. We denken dat onze broeders naar hun ego luisteren en daarom onzinnig bezig zijn. Dat kan best waar zijn, maar onze veroordelende reactie op hun fouten is afkomstig van ons ego, dus onze 'correctie' is niets anders dan onze versie van dezelfde vergissing. Deze reactie zorgt ervoor dat noch de vergissing van onze broeder, noch die van onszelf wordt gecorrigeerd.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

5. Wanneer een broeder zich krankzinnig gedraagt, kun je hem alleen genezen door in hem zijn innerlijke gezondheid te zien. Als je zijn vergissingen waarneemt en accepteert, accepteer jij ook de jouwe. Als jij de jouwe wilt overdragen aan de Heilige Geest, moet je dat ook met de zijne doen. Als dit niet de enige manier wordt waarop jij alle vergissingen hanteert, dan kun je niet begrijpen hoe alle vergissingen ongedaan worden gemaakt. In hoeverre is dit iets anders dan jou te zeggen dat jij leert wat je onderwijst? Jouw broeder is even juist als jij, en als je denkt dat hij mis is, veroordeel jij jezelf.

 

Hier zien we waarom onze onjuiste correctie van de vergissingen van onze broeders leidt tot het opgeven van correctie in onszelf. Wat we onze broeders onderwijzen is wat we over onszelf Ieren. Als we accepteren dat zijn vergissingen waar zijn, accepteren we dat die van onszelf waar zijn. Als we onze broeders veroordelen door hen te zien als een ego, veroordelen we onszelf voor hetzelfde. Maar als we hun vergissingen overdragen aan de Heilige Geest, doen we hetzelfde met de onze. Wanneer we onze broeders als juist zien, omdat ze de Zoon van God zijn, zullen we zien dat hetzelfde waar is over ons.

 

Toepassing : De eerste zin van deze alinea is de moeite waard om te onthouden en regelmatig te oefenen. Denk aan iemand die zich op de een of andere manier onjuist heeft gedragen. Realiseer je hoe graag je hem of haar daarop wilt wijzen en weer op het juiste spoor wilt brengen. Zeg dan in gedachten tegen hem of haar:

Ik kan jou alleen genezen door in jou je innerlijke gezondheid te zien.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

6. Jij kunt jezelf niet corrigeren. Kun je dan een ander corrigeren? Maar je kunt hem wel waarachtig zien, omdat jij jezelf waarachtig zien kunt. Het is niet aan jou je broeder te veranderen, maar alleen hem te aanvaarden zoals hij is. Zijn vergissingen komen niet voort uit de waarheid die in hem is, en alleen die waarheid is de jouwe. Zijn vergissingen kunnen daar niets aan veranderen, en ze kunnen niet het minste effect hebben op de waarheid in jou. Vergissingen in wie dan ook waarnemen en erop reageren alsof ze werkelijk zijn, is ze werkelijk maken voor jezelf. Je zult er niet aan ontkomen de prijs hiervoor te betalen, niet omdat jij ervoor gestraft wordt, maar omdat je de verkeerde gids volgt en bijgevolg de weg kwijt raakt.

 

'Vergissingen in wie dan ook waarnemen en erop reageren alsof ze werkelijk zijn, is ze werkelijk maken voor jezelf'. Zoals we zagen bij alinea 3 is het probleem niet dat we fouten waarnemen mensen praten soms onzin en gedragen zich soms krankzinnig maar dat we ze werkelijk maken: ze als zonden zien, die hun ware natuur beschadigt. De prijs die we hiervoor betalen, is dat we onszelf als even beschadigd zien. Daarom moeten we onze broeder zien zoals hij werkelijk is: een heilige Zoon van God, wiens natuur volkomen onaangetast blijft door welke vergissing hij ook begaat. Dat stelt ons in staat om onszelf eveneens zo te zien.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

7. Jouw broeders vergissingen zijn evenmin van hem als de jouwe van jou zijn. Aanvaard zijn vergissingen als werkelijk, en jij hebt jezelf aangevallen. Als jij je weg wilt vinden en die wilt blijven volgen, zie dan alleen de waarheid aan je zijde, want jullie gaan tezamen. De Heilige Geest in je vergeeft alles in jou en in jouw broeder. Zijn vergissingen worden samen met die van jou vergeven. De Verzoening is evenmin afgescheiden als de liefde. De Verzoening kan niet afgescheiden zijn, omdat ze uit liefde voortkomt. Elke poging die jij onderneemt om een broeder te corrigeren duidt erop dat je gelooft dat correctie door jouw toedoen mogelijk is, en dat kan alleen maar de arrogantie van het ego zijn. Correctie behoort aan God, die van geen arrogantie weet.

 

8. De Heilige Geest vergeeft alles, omdat God alles heeft geschapen. Neem Zijn functie niet over, of je zult de jouwe vergeten. Aanvaard alleen de functie van genezing binnen de tijd, want daartoe dient de tijd. God heeft jou de functie gegeven om te scheppen in de eeuwigheid. Je hoeft dat niet te leren, maar je moet het wel leren willen. Daartoe is al het leren ingesteld. Dit is de toepassing door de Heilige Geest van een vermogen dat jij niet nodig hebt, maar wel hebt gemaakt. Geef het aan Hem! Jij begrijpt niet hoe het te gebruiken. Hij zal jou leren jezelf zonder veroordeling te zien, door te leren alles zonder veroordeling te bezien. Dan zal veroordeling voor jou geen werkelijkheid meer zijn, en al jouw vergissingen zullen zijn vergeven.

 

Aan het eind van deze paragraaf vat Jezus zijn onderwijs over het corrigeren van vergissingen samen: Maak de vergissingen van je broeders niet werkelijk, want als je dat doet val je jezelf aan. Neem niet de functie op je om je broeders te corrigeren, want dat is arrogant en laat je je ware functie vergeten. Geef in plaats daarvan deze functie aan de Heilige Geest, de Enige aan wie deze functie toebehoort. Hij zal zowel jou als je broeders corrigeren door fouten te vergeven. Hij stelt je in staat om je ware functie op aarde te vervullen: genezen door, voorbij het ego, de werkelijkheid van je broeders in hen te zien: 'Hij zal jou leren jezelf zonder veroordeling te zien, door te leren alles zonder veroordeling te bezien'. Als je alle vergissingen van je broeders vergeeft, zullen al je eigen vergissingen vergeven zijn.

 

Hoe kunnen we het gedachtegoed van deze paragraaf in praktijk brengen? De instructies klinken heel eenvoudig en direct, maar het werkelijk naleven ervan vereist een zorgvuldig onderscheidingsvermogen omdat ze gemakkelijk kunnen worden misbruikt. Sommige Cursusstudenten beschouwen de adviezen als een absoluut verbod tegen het corrigeren van anderen. Dit leidt er vaak toe dat ze iedereen die het niet met hen eens is het zwijgen opleggen met de verklaring: 'De Cursus zegt dat je je broeder niet moet corrigeren'. Dit is uiteraard op zichzelf een correctie van de ander, een verdraaiing van het onderwijs.

Deze paragraaf legt onze egoverslaving aan het zoeken en vinden van fouten bloot maar dit betekent niet dat het altijd onjuist is om een broeder te corrigeren. Jezus corrigeerde Helen en Bill vaak, en hij corrigeert ons op vrijwel elke bladzijde van deze Cursus. Er zijn veel dagelijkse situaties waarin correctie gerechtvaardigd en gewenst is. Ze is vaak nuttig en zelfs van vitaal belang voor mensen in een begeleidende functie, zoals ouders, therapeuten en leraren.

In de context van spiritueel onderwijs en psychotherapie zegt de Cursus: 'Het kan zin hebben iemand erop te wijzen welke richting hij uitgaat, maar de zin gaat verloren als hij niet tevens wordt geholpen om van richting te veranderen' (T9.V.7:2). En het bespreken van meningsverschillen op een niet-aanvallende manier, geworteld in een wederzijdse zoektocht naar de waarheid, kan bijzonder zinvol zijn. Jezus sprak goedkeurend over een discussie tussen Helen en haar collega Jack, waarin ze zei 'dat de waarde lag in het volledige respect dat elk van hen had voor het intellect van de ander'. Het op deze manier bespreken van misverstanden of meningsverschillen is veel gezonder dan een ander het zwijgen opleggen met verkeerde gebruikte leerpunten van Een cursus in wonderen.

 

Hoe kunnen we deze paragraaf dus het beste toepassen in ons leven? Door twee dingen te doen. Ten eerste: met de hulp van de Heilige Geest oefenen om zonder oordeel naar alles en iedereen te kijken, inclusief onszelf. We moeten oprecht proberen om voorbij de egovergissingen van onze broeders naar hun werkelijkheid te kijken, naar hun innerlijke gezondheid, naar de Christus of de Zoon van God in hen. Ten tweede moeten we de Heilige Geest vragen om specifieke leiding met betrekking tot onze reactie op de vergissingen van onze broeders.

Ik ben er zeker van dat we, als we naar Hem luisteren, niet alleen veel minder fouten zullen zien dan nu het geval is, maar ook wanneer en hoe we daarop moeten reageren. Hier is oprecht onderscheidingsvermogen voor nodig: we kunnen zowel fouten maken door ons te laten leiden door het ego, als door zo bang te zijn om te corrigeren dat we het niet doen als we door de Heilige Geest worden geleid. Maar als we ons best doen om de waarheid van onze broeders te zien en ons te laten leiden door de Heilige Geest, zullen we een volkomen nieuwe manier vinden om te reageren op hun vergissingen en daarmee op die van onszelf. 

(Toelichtingen door Greg Mackie)