Verlossing en de heilige relatie

III. De rede en vormen van vergissingen

 

1. Het inbrengen van rede in het denksysteem van het ego is het begin van het ongedaan maken ervan, want rede en het ego zijn met elkaar in tegenspraak. Evenmin is het mogelijk dat ze in jouw bewustzijn naast elkaar bestaan. Het doel van de rede is namelijk duidelijk maken, en dus zonneklaar. Je kunt rede zien. Dit is geen spelen met woorden, want hier ligt het begin van een visie die betekenis heeft. Visie betekent zin, in heel letterlijke zin. Als ze niet het zintuig is waarmee het lichaam ziet, moet ze wel worden begrepen. Want ze is duidelijk, en wat zonneklaar is, is niet dubbelzinnig. Ze kan worden begrepen. En hier scheiden de wegen van rede en ego, en gaan ze elk hun eigen weg.

 

Zoals we gelezen hebben in T21.V.7,8 is rede niet door het ego gemaakt en vervolgens opnieuw geïnterpreteerd door de Heilige Geest. Rede is zelfs volslagen in tegenspraak met het ego. Het is een remedie die het zieke denksysteem van het ego binnendringt en dit ongedaan maakt. Rede is 'het begin van een visie die betekenis heeft'. Daarom verzet het ego zich tegen de rede door de ogen van het lichaam te gebruiken die geen betekenis kunnen zien. De ogen van het lichaam zien vormen, visie ziet betekenis. Visie is 'duidelijk', 'zonneklaar en 'niet dubbelzinnig'; onduidelijkheid en dubbelzinnigheid horen bij het ego.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

2. Het hele voortbestaan van het ego hangt af van zijn overtuiging dat je deze cursus niet kunt leren. Deel deze overtuiging, en de rede zal niet in staat zijn je vergissingen te zien en ruimte te maken voor hun correctie. Want de rede doorziet vergissingen, en vertelt jou dat wat jij dacht dat werkelijk was, dit niet is. De rede kan het verschil tussen zonde en vergissingen zien, omdat ze correctie wenst. Daarom vertelt ze jou dat wat jij dacht dat niet kon worden gecorrigeerd, dat wél kan, en dat het dus een vergissing moet zijn geweest. Het verzet van het ego tegen correctie leidt tot zijn starre geloof in zonde en het negeren van vergissingen. Het ziet niets dat kan worden gecorrigeerd. Aldus verdoemt het ego, terwijl de rede verlost.

 

De vorige paragraaf zei dat het onmogelijk lijkt te zijn om deze cursus te leren, en velen van ons ervaren dat ook zo. Dat komt doordat we naar het ego luisteren, dat absoluut niet wil dat we de Cursus wel leren. Het wil geen correctie omdat dat zijn einde betekent, en dus ziet het niets dat gecorrigeerd kan worden. Het kijkt met de ogen van het lichaam en zegt: 'Kijk naar al die zonden. Hoe kun je ooit deze rare cursus geloven die je vertelt dat iedereen onschuldig is?!' De rede wenst echter wel correctie. Ze kijkt dwars door alle egobewijzen van zonde heen en zegt: 'Dit is niets anders dan een dwaze vergissing, die kan worden gecorrigeerd. De verlossing is van jou als je om correctie vraagt'.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

3. Rede als zodanig is geen verlossing, maar ze maakt de weg vrij voor vrede en brengt jouw denkgeest in een toestand waarin verlossing jou kan worden geschonken. Zonde is een versperring die als een zware poort, gesloten en zonder sleutel, dwars over de weg naar vrede is gezet. Niemand die er zonder hulp van de rede naar kijkt, zou het wagen een poging te doen erlangs te komen. De ogen van het lichaam zien haar als een stuk massief graniet, zo dik dat iedere poging erlangs te komen waanzin zou zijn. Maar de rede kijkt er met gemak doorheen, omdat het een vergissing betreft. De vorm die ze aanneemt kan haar leegheid voor de ogen van de rede niet verhelen.

 

De ogen van het lichaam zien zonde. We kijken naar het gedrag van anderen en besluiten op basis daarvan dat ze zondaars zijn. Deze waarneming lijkt een massieve blokkade te zijn op de weg naar vrede. Hoe vaak hebben we niet in de een of andere vorm gezegd: 'Ik zou graag in vrede zijn, maar hoe kan ik dat als [naam] zich zo slecht gedraagt?' Zonder de visie die rede ons geeft, komen we nooit voorbij deze blokkade. Zonde lijkt de waarheid te zijn, waar we niet omheen kunnen. Maar de rede weet dat het slechts een vergissing is, en ziet er daarom gemakkelijk aan voorbij. Ze ziet voorbij de vormen waar de ogen van het lichaam zich op concentreren, waarmee ze de weg naar de vrede vrijmaakt en onze denkgeest opent voor het aanvaarden van de verlossing.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

4. Het ego wordt alleen aangetrokken door de vorm van de vergissing. Het herkent geen betekenis en ziet evenmin of die er is of niet. Alles wat de ogen van het lichaam kunnen zien is een fout, een vergissing in de waarneming, een vervormd fragment van het geheel, verstoken van de betekenis die het geheel eraan zou geven. Maar ongeacht hun vorm kunnen vergissingen worden gecorrigeerd. Zonde is slechts een vergissing in een speciale vorm, een vorm die het ego vereert. Het wil alle vergissingen bewaren en er zonden van maken. Want hier vindt het zijn eigen stabiliteit, zijn zware anker in de wisselende wereld die het heeft gemaakt; de rots waarop zijn kerk is gebouwd en waar zijn aanbidders aan lichamen zijn gebonden, omdat ze geloven dat de vrijheid van het lichaam gelijkstaat aan die van henzelf.

 

Op basis van het gedrag van mensen beslissen dat ze zondaars zijn, is hetzelfde als een boek beoordelen op basis van zijn omslag. De rede maakt duidelijk dat alles wat onze fysieke ogen zien een corrigeerbare vergissing is. Maar het ego, dat blind is voor betekenis, stuurt de ogen van het lichaam erop uit om vormen te zoeken die hem bevallen, vormen die het beschouwt als onomstotelijke bewijzen van zonde. Het moet dit wel doen, omdat zonde vinden zijn overleving garandeert.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

5. De rede zal jou vertellen dat het niet de vorm van de vergissing is die deze tot een vergissing maakt. Als wat door de vorm verborgen wordt een vergissing is, kan de vorm de correctie niet beletten. De ogen van het lichaam zien alleen vorm. Ze kunnen niet verder zien dan datgene waarvoor ze werden gemaakt. En ze werden gemaakt om vergissingen te zien, en niet om daarachter te kijken. Ze hebben zonder meer een vreemde waarneming, want ze kunnen alleen illusies zien, en zijn niet in staat achter de granieten versperring der zonde te kijken, waardoor ze stilhouden bij de buitenste vorm van niets. Voor deze verwrongen vorm van visie is de buitenkant van alles, de muur die tussen jou en de waarheid staat, volkomen waar. Maar hoe kan zicht dat stopt bij niets alsof het een massieve muur is, waarlijk zien? Het is tegengehouden door de vorm, want het werd gemaakt om te waarborgen dat niets anders dan vorm zal worden waargenomen.

 

In de zienswijze van het ego is het de vorm die iets tot een zonde maakt. Dit is hoe onze religieuze morele opvattingen werken, nietwaar? We hebben hele lijsten met 'verboden' gedrag, en als we ons daar niet aan houden zijn we zondaars. We moeten een prijs betalen voor wat we hebben gedaan (of geloven dat Jezus die prijs voor ons heeft betaald).

De rede vertelt ons echter dat elke 'zonde', ongeacht de vorm, slechts een vergissing van de denkgeest is die gecorrigeerd kan worden. Zolang we kijken met de ogen van het lichaam zien we dit niet, want onze fysieke ogen zijn gemaakt om alleen vormen te zien. Ze zien de buitenkant van alles als de waarheid, maar de buitenkant is een illusoire muur die tussen ons en de waarheid staat. Visie wordt niet tegengehouden door deze muur, maar door de keuze van de denkgeest om in zonde te geloven — wat door deze muur wordt vertegenwoordigd.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

6. Deze ogen, niet gemaakt om te zien, zullen nooit zien. Want het idee waarvoor ze staan, heeft zijn maker niet verlaten, en het is hun maker die met behulp daarvan ziet. Wat was het doel van hun maker anders dan niet te zien? Hiervoor zijn de ogen van het lichaam het perfecte middel, maar niet om te zien. Zie hoe de ogen van het lichaam op uiterlijkheden rusten, en daar niet aan voorbij kunnen gaan. Kijk hoe ze stoppen bij het niets, en niet in staat zijn om achter de vorm naar de betekenis te gaan. Niets zo verblindend als de waarneming van vorm. Want het zien van vorm betekent dat begrip aan het zicht is onttrokken.

 

De ogen van het lichaam zijn gemaakt door het ego, dat via hen 'ziet'. Dit 'zien' is echter niet zien, en dat is het doel van het ego. Want werkelijk zien, zien met visie, maakt het ego ongedaan. Daarom kunnen onze fysieke ogen niet verder kijken dan de vorm. De betekenis en het begrip dat de rede onthult zien ze niet.

 

Toepassing:

De eerste lessen van het Werkboek leren ons dat we zelf betekenissen geven aan de vormen die we zien, maar die betekenissen liggen niet in de vormen zelf. Andere mensen zien precies dezelfde vormen, maar geven er heel andere betekenissen aan. Hoe kunnen de ogen van ons lichaam dus ooit werkelijke betekenis onthullen?

Kijk om je heen en stel vast 'hoe de ogen van het lichaam op uiterlijkheden rusten, en daar niet aan voorbij kunnen gaan. Kijk hoe ze stoppen bij het niets, en niet in staat zijn om achter de vorm naar de betekenis te gaan'.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

7. Alleen vergissingen hebben verschillende vormen, en kunnen dus misleiden. Je kunt de vorm veranderen, omdat die niet waar is. En die kan geen werkelijkheid zijn, omdat ze kan worden veranderd. De rede zal jou vertellen dat als de vorm niet werkelijk is, ze wel een illusie moet zijn, en niet kan worden gezien omdat ze er niet is. En als je die wel ziet, moet jij je vergissen, want dan zie je iets wat niet werkelijk kan zijn alsof het dat wél was. Wat niet voorbij kan zien aan wat er niet is, moet wel verwrongen waarneming zijn en illusies voor de waarheid aanzien. Zou het dan de waarheid kunnen herkennen?

 

Onze vergissingen nemen vele vormen aan, en zolang we deze vormen zien als werkelijk — wat we doen zolang we vertrouwen op de ogen van ons lichaam — misleiden we onszelf. We kijken naar lichamen die zich op vele manieren misdragen, en concluderen dat deze wereld regelrecht naar de hel gaat. Maar de rede vertelt ons dat lichamen niet werkelijk kunnen zijn omdat ze zich op zoveel verschillende en veranderende manieren gedragen. De werkelijkheid is onveranderlijk, en aangezien lichamen dat niet zijn, moeten ze een illusie zijn en is het zien ervan een vergissing. Misschien vinden we het niet prettig om te lezen hoe misleidend onze manier van kijken en zien is, maar is het geen goed nieuws om te vernemen dat de zondige wereld die we zien geen werkelijkheid is?

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

8. Laat de vorm van zijn vergissingen jou niet weghouden van hem wiens heiligheid de jouwe is. Laat de visie van zijn heiligheid, waarvan het zicht jou je vergeving zou tonen, je niet worden onthouden door wat de ogen van het lichaam kunnen zien. Laat je bewustzijn van je broeder niet worden belemmerd door jouw waarneming van zijn zonden en zijn lichaam. Wat is er in hem aanwezig dat jij wilt aanvallen, behalve wat jij in verband brengt met zijn lichaam, dat naar jouw overtuiging zondigen kan? Achter zijn vergissingen staan zijn heiligheid en jouw verlossing. Je hebt hem zijn heiligheid niet gegeven, maar je hebt wel geprobeerd jouw zonden in hem te zien om jezelf te redden. En toch: zijn heiligheid is jouw vergeving. Kun jij verlost worden door hem zondig te maken wiens heiligheid jouw verlossing betekent?

 

Hier zien we een praktische toepassing van alles waar we over gesproken hebben. We hebben onze zonden op onze broeders geprojecteerd om onszelf als zondeloos te zien. Nu gebruiken we onze fysieke ogen om naar hun gedrag te kijken en te concluderen dat ze zondaars zijn. Maar als we verlost willen worden moeten we daarmee ophouden en in plaats daarvan de rede gebruiken om voorbij het gedrag van hun lichaam hun heiligheid te zien. Alleen op die manier zullen we werkelijk aan onze eigen 'zonden' ontsnappen. Want aangezien we één zijn met onze broeders, is hun heiligheid de onze en zijn we tegelijk met hen vergeven en verlost.

 

Toepassing:

Denk aan iemand jegens wie je een grief koestert.

Zie het lichaam van deze persoon het gedrag vertonen dat je afwijst.

Zie nu dit gedrag veranderen in een massieve muur, die tussen jou en deze persoon staat.

Dit is de blokkade van de waargenomen zonde, die als een zware poort, gesloten en zonder sleutel, dwars over de weg naar vrede is gezet.

Zolang je deze blokkade ziet, kun je de vrede en verlossing niet bereiken.

 

Open nu je denkgeest voor wat de rede jou vertelt.

Je hoeft het gedrag van deze persoon niet te zien als een blokkade.

Je kunt eraan voorbijzien naar zijn werkelijkheid, naar zijn heiligheid als Gods Zoon.

De rede kijkt door de blokkade heen, omdat de zonden die je in deze persoon ziet, vergissingen van jouw denkgeest zijn.

De vormen die deze vergissingen aannemen kunnen hun nietsheid niet verbergen voor de ogen van de rede.

 

Laat daarom, met de hulp van de rede, jouw waarneming van deze persoon als zondaar los.

Laat de vorm van zijn vergissingen jou niet weghouden van hem wiens heiligheid de jouwe is.

Laat de visie van zijn heiligheid, waarvan het zicht jou je vergeving zal tonen, je niet worden onthouden door wat de ogen van je lichaam zien.

Laat je bewustzijn van je broeder niet worden belemmerd door jouw waarneming van zijn zonden en zijn lichaam.

 

Zie nu de schijnbaar massieve blokkade van zonde oplossen, zodat de weg naar vrede volledig voor je openligt.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

9. Een heilige relatie, hoe pril ook, moet heiligheid boven alles van waarde achten. Onheilige waarden zullen verwarring stichten, en wel in het bewustzijn. In een onheilige relatie wordt eenieder van waarde geacht omdat hij de zonde van de ander lijkt te rechtvaardigen. Ieder ziet iets in de ander wat hem aanzet om tegen zijn wil te zondigen. En zo belast hij de ander met zijn zonden, en wordt tot hem aangetrokken om zijn zonden in stand te houden. En zo moet het voor ieder wel onmogelijk worden zichzelf als de oorzaak van zonde te zien door zijn verlangen dat de zonde werkelijkheid is. De rede ziet een heilige relatie echter als wat die is: een gemeenschappelijke staat van denken, waarin beiden van harte vergissingen ter correctie geven, opdat beiden met vreugde als één kunnen worden genezen.

 

In een onheilige of speciale relatie waarderen we de ander omdat hij onze zonden lijkt te rechtvaardigen. We zeggen: 'Ik was gedwongen om te doen wat ik gedaan heb door wat jij eerst hebt gedaan'. De ander wordt onze zondebok.

De enige reden waarom we 'zondigen' is echter dat we zonde werkelijk willen maken — niet in onszelf maar in de ander. Maar we misleiden onszelf door te denken dat het projecteren van onze zonden op de ander onszelf ervan zal bevrijden.

Als we het doel van de heilige relatie willen bereiken, hebben we nieuwe waarden nodig. In plaats van de ander te waarderen als onze zondebok, moeten we zijn heiligheid boven alles van waarde achten. Dit is wat ons bevrijdt. Een heilige relatie is 'een gemeenschappelijke staat van denken', dat wil zeggen: er zijn niet per se twee of meer personen nodig. Relaties bestaan alleen in de denkgeest, en 'wanneer ik genezen word, word niet ik alleen genezen' (WdI.137). Het enige wat we dus hoeven te doen is onze vergissingen ter correctie aan de Heilige Geest geven.

(Toelichtingen door Greg Mackie)