Hoofdstuk 15
Het heilig ogenblik
IV. Het heilig ogenblik oefenen
In paragraaf II van dit hoofdstuk werden we aangemoedigd om ons te 'bekwamen in het mechanisme van het heilig ogenblik' (T15.II.5:4). Nu worden ons daar enkele praktische manieren voor aangeboden, die alle tot doel hebben het enige te bereiken dat we nodig hebben om het heilig ogenblik het onze te maken: de bereidheid om het te ontvangen.
(Toelichtingen door Robert Perry)
1. Niets staat het onmiddellijk leren van deze cursus in de weg, tenzij je gelooft dat wat God wil tijd kost. En dat betekent alleen dat jij de erkenning dat dit Zijn Wil is, liever wilt uitstellen. Het heilig ogenblik is dit ogenblik en elk ogenblik. Het ogenblik waarin jij het wilt, dat is het. Het ogenblik waarin jij dat niet wilt, dat gaat voor jou verloren. Jij moet beslissen wanneer het is. Stel het niet uit. Want voorbij verleden en toekomst, waar je het niet zult vinden, staat het glinsterend klaar om door jou te worden aanvaard. Je kunt het je echter niet blij bewust worden zolang je het niet wilt, want het behelst de totale bevrijding van kleinheid.
Wij denken dat het veel tijd kost om Een cursus in wonderen te leren, 'dat de resultaten van wat de Heilige Geest onderwijst ver in de toekomst liggen' (T15.I.2:1). We vinden het vanzelfsprekend dat het tijd kost om het verleden los te laten, om Hitler (of zelfs trage automobilisten) te vergeven. In feite kan de Cursus echter onmiddellijk geleerd worden. Ten eerste omdat het Gods Wil is dat we hem leren, en Gods Wil kost geen tijd. En ten tweede omdat het enige wat in de weg staat om hem onmiddellijk te leren, onze beslissing is om Gods Wil uit te stellen.
Maar we kunnen op elk moment een andere beslissing nemen. Het heilig ogenblik is hier en nu en 'staat glinsterend klaar om door jou te worden aanvaard'. We ondernemen dus geen reis naar een doel dat 'ver in de toekomst ligt', maar naar volledige bereidwilligheid om te aanvaarden wat al is. Dit vergt alleen veel tijd omdat onze onbereidwilligheld zo groot is (zie T15.I.11:4).
(Toelichtingen door Robert Perry)
2. Je oefenen dient daarom te berusten op jouw bereidwilligheid om alle kleinheid los te laten. Het ogenblik waarop grootheid in je daagt is niet verder weg dan jouw verlangen ernaar. Zolang je er niet naar verlangt en in plaats daarvan kleinheid koestert, in zoverre is het verre van jou. En in zoverre je het wilt, zul je het dichterbij brengen. Denk niet dat jij verlossing op je eigen manier kunt vinden en dan ook krijgt. Geef ieder plan dat jij voor jouw verlossing hebt gemaakt uit handen, in ruil voor dat van God. Het Zijne zal je tevredenstellen, en niets anders kan jou vrede brengen. Want vrede is van God en van niemand behalve Hem.
Het enige dat het heilig ogenblik blokkeert is ons verlangen naar kleinheid — de overtuiging dat de kleinheid van onze ego-identificatie ons meer voldoening kan geven dan de grootheid van wie we werkelijk zijn. Op hetzelfde moment waarop we onze kleinheid loslaten, en alle vergeefse plannen voor verlossing opgeven, is het heilig ogenblik van ons.
Toepassing : Een belangrijk aspect van het oefenen van het heilig ogenblik is onze 'bereidwilligheid om alle kleinheid los te laten'. Laten we deze bereidwilligheid versterken en onze grootheid omarmen:
Ik wil niet langer kleinheid koesteren in plaats van grootheid.
Ik ben bereid om alle kleinheid los te laten.
Ik geef elk plan dat ik voor mijn verlossing heb bedacht uit handen, in ruil voor dat van God.
Alleen het Zijne zal mij tevredenstellen, want niets anders kan mij vrede brengen.
Ik kies het heilig ogenblik
Ik kies ervoor om mijn grootheid te aanvaarden.
(Toelichtingen door Robert Perry)
3. Wees nederig ten overstaan van Hem, en toch groot in Hem. En verleen geen enkel plan van het ego waarde boven het plan van God. Want je laat door jouw beslissing deel te nemen aan enig ander plan dan het Zijne, jouw plaats in Zijn plan onbezet, die je dient in te nemen als jij je bij mij aansluiten wilt. Ik roep jou op je heilige rol te vervullen in het plan dat Hij de wereld geschonken heeft om haar van kleinheid te bevrijden. God wil dat Zijn gastheer in volmaakte vrijheid vertoeft. Iedere loyaliteit aan een verlossingsplan los van Hem vermindert in je eigen denkgeest de waarde van Zijn Wil voor jou. En toch is het jouw denkgeest die Zijn gastheer is.
In de eerste zin beschrijft Jezus onze juiste houding tegenover God. Aan de ene kant is dat een nederige houding, omdat Hij onze Schepper is en 'ontzag gepast is in Tegenwoordigheid van jouw Schepper' (T1.VII.5:3). Dit is echter geen onderdanig soort ontzag dat ons nietige wormen maakt in vergelijking met Hem. Integendeel — en dat is de andere kant — we moeten 'groot [zijn] in Hem'. Dat zijn we namelijk omdat we deel van Hem uitmaken. Trouw zijn aan het verlossingsplan van het ego is in strijd met beide kanten van deze houding. We zijn niet nederig maar arrogant tegenover God omdat we Zijn Wil verwerpen. En we weigeren om groot te zijn in Hem, omdat we gekozen hebben van Hem afgescheiden te zijn en daarmee gekozen hebben voor kleinheid. De enige manier om onszelf hiervan te bevrijden is elk eigen plan voor verlossing op te geven en onze rol in Gods verlossingsplan te aanvaarden. Dit is zowel een nederige erkenning van Zijn Wil, als een bevestiging van onze grootheid als deel van Zijn Wil.
(Toelichtingen door Robert Perry)
4. Wil je leren hoe volmaakt en smetteloos het heilig altaar is waarop jouw Vader Zichzelf heeft geplaatst? Dit zul je inzien in het heilig ogenblik, waarin je gewillig en van harte ieder plan opgeeft behalve het Zijne. Want daarin schuilt vrede, volmaakt duidelijk, omdat jij bereid bent geweest aan haar voorwaarden te voldoen. Waar en wanneer je maar wilt kun je aanspraak maken op het heilig ogenblik. Probeer wanneer je oefent ieder plan op te geven dat jij hebt aanvaard om grootheid in kleinheid te vinden. Daar is ze niet. Maak van het heilig ogenblik enkel gebruik om in te zien dat jij alléén niet kunt weten waar ze is en slechts jezelf kunt misleiden.
Jezus blijft erop hameren, nietwaar? Als we willen weten hoe heilig onze denkgeest is, moeten we nederig genoeg zijn om onze eigen plannen voor verlossing opzij te zetten — het zijn slechts wanhopige pogingen om onze kleinheid groot te doen lijken — en het heilig ogenblik binnengaan waarin we onze ware grootheid herkennen. Alléén kunnen we dit niet ontdekken, we blijven grootheid zoeken in grote huizen, dure auto's, mooie kleren, enzovoort. Maar in het heilig ogenblik vinden we de ware grootheid die altijd de onze is geweest en hier en nu voor ons beschikbaar is.
(Toelichtingen door Robert Perry)
5. Ik sta in het heilig ogenblik, zo duidelijk als jij dat mij toestaat. En de mate waarin jij mij leert aanvaarden, vormt de tijdmaat waarin het heilig ogenblik het jouwe zal zijn. Ik roep jou op het heilig ogenblik terstond tot het jouwe te maken, want de bevrijding van kleinheid in de denkgeest van Gods gastheer berust op bereidwilligheid, niet op tijd.
Jezus heeft het heilig ogenblik reeds aanvaard en verlangt ernaar dit met ons te delen. Daarom is een belangrijke maatstaf van onze bereidheid voor het heilige ogenblik onze bereidwilligheid om ons met Jezus te verenigen. Hoe meer we hem aanvaarden als onze oudere broeder en leraar, hoe eerder we het heilig ogenblik waarin hij staat zullen bereiken.
Toepassing : Een belangrijk aspect van het oefenen van het heilig ogenblik is onze bereidwilligheid om ons met Jezus te verenigen. Laten we zijn oproep daarom persoonlijk maken, door deze alinea nog eens te lezen in de eerste persoon:
'Jezus staat in het heilig ogenblik, zo duidelijk als ik hem dat toesta. En de mate waarin ik hem leer aanvaarden, vormt de tijdmaat waarin het heilig ogenblik het mijne zal zijn. Hij roept mij op het heilig ogenblik terstond tot het mijne te maken, want de bevrijding van kleinheid in de denkgeest van Gods gastheer [in mijn denkgeest] berust op bereidwilligheid, niet op tijd.
(Toelichtingen door Robert Perry)
6. De reden dat deze cursus simpel is, is dat de waarheid simpel is. Gecompliceerdheid is eigen aan het ego, en is niets anders dan een poging van het ego om te versluieren wat overduidelijk is. Je zou voor eeuwig in het heilig ogenblik kunnen leven, te beginnen bij nu en reikend tot in de eeuwigheid, en wel om een zeer eenvoudige reden. Vertroebel de eenvoud van deze reden niet, want doe je dat wel, dan zal dat alleen zijn omdat je verkiest gecompliceerdheid niet als zodanig te herkennen en niet te laten gaan. Die eenvoudige reden is eenvoudig gezegd deze: het heilig ogenblik is een tijdstip waarop jij volmaakte communicatie ontvangt en geeft. Dit betekent echter wel dat het een tijdstip is waarop je denkgeest openstaat om zowel te ontvangen als te geven. Het is het inzicht dat iedere denkgeest met elke andere in communicatie staat. Daarom probeert het niets te veranderen, maar gewoon alles te aanvaarden.
Een cursus in wonderen is eenvoudig, omdat de waarheid eenvoudig is. Alleen het ego maakt alles gecompliceerd. We kunnen allerlei ingewikkelde theorieën verzinnen om uit te leggen waarom we het heilig ogenblik niet ervaren. Dat is de manier van het ego om ons ervan te weerhouden het heilig ogenblik binnen te gaan. Want dat betekent zijn einde.
In het heilig ogenblik is er volmaakte communicatie tussen alle denkgeesten. De volgende alinea legt uit waarom dat een probleem voor ons is:
(Toelichtingen door Robert Perry)
7. Hoe kun je dit doen wanneer je er liever privé-gedachten opna houdt en die graag vasthoudt? De enige manier waarop je dat zou kunnen, zou zijn door de volmaakte communicatie te ontkennen die het heilig ogenblik maakt tot wat het is. Jij gelooft dat je gedachten kunt koesteren die je niet wilt delen, en dat verlossing komt door gedachten alleen voor jezelf te houden. Want jij denkt in privé-gedachten, die jij alleen kent, een middel te vinden om te houden wat jij alleen wilt hebben, en te delen wat jij wilt delen. En dan vraag jij je af hoe het komt dat je niet in totale communicatie staat met degenen om je heen, en met God die jullie allen omringt.
Dit is het probleem: wij willen geen totale communicatie. Wij willen bepaalde dingen voor onszelf houden. In het heilig ogenblik delen we absoluut alles met elkaar, we ontvangen en geven onbeperkt. Maar we hebben liever privé-gedachten en delen alleen wat wij willen delen. Daarom is het moeilijk het heilig ogenblik te ervaren, onze voorkeur voor onze privé-gedachten zorgen ervoor dat we het van ons afhouden.
Is het idee van een volledig open denkgeest inderdaad niet beangstigend? Privé-gedachten mogen hebben lijkt een heilig recht te zijn. Maar het is niet moeilijk om ons te realiseren dat het vasthouden van privé-gedachten een open communicatie belemmert. Als je je ooit hebt afgevraagd waarom we zoveel problemen hebben met onze communicatie met elkaar en met God, hoef je niet verder te zoeken. De reden is onze onwil om totaal te communiceren.
(Toelichtingen door Robert Perry)
8. Iedere gedachte die je verborgen wilt houden sluit communicatie af, omdat jij dat zo wilt. Het is onmogelijk in te zien wat volmaakte communicatie is, zolang het verbreken van communicatie van waarde voor je blijft. Vraag jezelf in alle eerlijkheid: ‘Wil ik volmaakte communicatie, en ben ik geheel en al bereid alles wat haar verstoort voorgoed los te laten?’ Als het antwoord nee is, dan is de bereidheid van de Heilige Geest om ze jou te geven niet voldoende om ze tot de jouwe te maken, want dan ben jij niet bereid ze met Hem te delen. En in een denkgeest die besloten heeft ze te weerstaan kan ze niet komen. Want het heilig ogenblik wordt met gelijke bereidwilligheid gegeven en ontvangen, omdat het de aanvaarding is van de ene Wil die al het denken regeert.
Hier wordt een ander aspect beschreven van het oefenen van het heilig ogenblik: de bereidheid om het verlangen op te geven om privé-gedachten verborgen te houden en daarmee de communicatie te verbreken. Zolang we gedachten achterhouden kan de Heilige Geest ons het heilig ogenblik niet geven, omdat we niet bereid zijn het te ontvangen.
Toepassing : Om deze les toe te passen, wordt ons een vraag gegeven die we onszelf moeten stellen. Stel deze vraag rui, en beantwoord hem zo eerlijk mogelijk:
Wil ik volmaakte communicatie, en ben ik geheel en al bereid alles wat haar verstoort voorgoed los te laten?
Als het antwoord 'nee' is, of in elk geval geen volmondig 'ja' — wat waarschijnlijk voor de meesten van ons geldt, versterk dan je bereidheid door het volgende te zeggen:
Het heilig ogenblik wordt met gelijke bereidwilligheid gegeven en ontvangen.
Ik moet even bereid zijn om het te ontvangen als de Heilige Geest is om het te geven.
Heilige Geest, help me om volledig bereidwillig te worden,
zodat ik volmaakte communicatie kan hebben, door alles wat haar verstoort voorgoed los te laten.
Dit is Gods Wil, die ik met Hem deel,
de ene Wil die al het denken regeert, ook het mijne.
(Toelichtingen door Robert Perry)
9. De noodzakelijke voorwaarde voor het heilig ogenblik vereist niet dat je geen gedachten hebt die niet zuiver zijn. Maar ze vereist wel dat je er geen hebt die je wilt vasthouden. Onschuld is niet van jouw makelij. Ze wordt je gegeven op het ogenblik dat je haar wilt hebben. De Verzoening zou niet bestaan als er geen behoefte aan was. Je zult niet in staat zijn volmaakte communicatie te aanvaarden zolang je die voor jezelf verborgen wilt houden. Want wat jij wilt verbergen is voor jou verborgen. Probeer dan ook in je oefening alleen waakzaam te zijn tegen misleiding, en wees er niet op uit gedachten te beschermen die je voor jezelf wilt houden. Laat de zuiverheid van de Heilige Geest ze wegschijnen en breng heel je bewustzijn in gereedheid voor de zuiverheid die Hij jou biedt. Zo maakt Hij jou gereed om te erkennen dat jij gastheer bent voor God, en gijzelaar van niets en niemand.
Wanneer we lezen over volmaakte communicatie en het loslaten van privé-gedachten, komt wellicht de vraag bij ons op: Betekent het delen van alle gedachten en het omarmen van volmaakte communicatie dat we letterlijk tegen iedereen uit moeten spreken wat we denken?
Zegt Jezus dat we 'onze vuile was buiten moeten hangen'? Nee!
De privé-gedachten waar Jezus over spreekt, zijn egogedachten, 'gedachten die niet zuiver zijn', gedachten die schuld produceren. Jezus gebruikt het woord 'communicatie' in de strikte betekenis van de Cursus: de samenvoeging van denkgeesten in het delen van Gods Liefde. In die betekenis zijn privé-gedachten liefdeloze gedachten die daadwerkelijk de communicatie verbreken (zie T6.V.A.5:6-10). De manier om volmaakte communicatie te herstellen is dus niet het delen van onze negatieve gedachten, maar ze aan de Heilige Geest geven zodat Hij ze kan zuiveren. Dat is een voorwaarde voor het ontvangen van het heilig ogenblik. Wanneer we stoppen met het beschermen van onze privé-gedachten en ze aan de Heilige Geest geven, zullen we onze zuiverheid herkennen en de Verzoening aanvaarden. Hersteld tot de volmaakte communicatie die in het heilig ogenblik wordt gegeven en ontvangen, zullen we weten dat we gastheer zijn voor God.
Toepassing : Hier zien we weer een ander aspect van onze oefening om het heilig ogenblik te bereiken. We moeten bereid zijn om onze liefdeloze egogedachten aan de Heilige Geest te geven, zodat Hij ze kan zuiveren. We moeten waakzaam zijn tegen misleiding, tegen onze neiging om deze gedachten voor Hem te verbergen.
Kijk dus naar binnen, en onderzoek je denkgeest op gedachten die je liever voor jezelf wilt houden — gedachten van aanval, haat, oordeel en veroordeling. En zeg bij elk van deze gedachten:
Dit is geen zuivere gedachte.
Daarom wil ik haar niet verbergen.
Ik wil deze gedachte niet beschermen door haar voor mezelf te houden.
Heilige Geest, ik ben bereid de zuiverheid te ontvangen die U mij biedt.
Ik laat Uw zuiverheid deze gedachte wegschijnen,
zodat ik kan erkennen dat ik gastheer ben voor God,
en gijzelaar van niets en niemand.
(Toelichtingen door Robert Perry)