De schuldeloze wereld

IV. De functie van tijd

 

1. En nu zou duidelijk moeten zijn waarom jij bang bent voor deze cursus. Dit is namelijk een cursus over liefde, want hij gaat over jou. Er is je gezegd dat genezen je functie in deze wereld is, en scheppen je functie in de Hemel. Het ego onderwijst dat vernietiging je functie op aarde is, en dat je in de Hemel in het geheel geen functie hebt. Zo wil het jou hier vernietigen en hier begraven, en je geen andere erfenis nalaten dan het stof waaruit het denkt dat jij werd gemaakt. Zolang het – volgens zijn logica redelijk tevreden over je is, biedt het jou vergetelheid. Wanneer het onverbloemd wreedaardig wordt, biedt het jou de hel.

 

De eerste twee zinnen zijn een vervolg op een thema uit 'De schuldeloze Zoon van God' (paragraaf II van dit hoofdstuk): we zijn bang voor Een cursus in wonderen, omdat hij ons naar het besef van onze ware schuldeloze en liefdevolle natuur leidt. Dit is de natuur die het ego als bedreigend ziet, omdat de erkenning ervan zijn einde betekent. Daarom dringt het erop aan om daar niet naar te kijken. Omdat onze natuur liefde is, is onze functie hier op aarde het uitbreiden van liefde, oftewel genezen. Het ego zegt echter dat onze functie in de wereld aanvallen en vernietigen is, en dat we de Hemel nooit zullen bereiken, laat staan dat we daar een functie hebben. Als we trouw zijn aan hem, zegt het, zal het ons verlossen van de pijn van het bestaan. Maar als we hem kwaad maken, bedreigt het ons met de hel.

(Toelichtingen door Robert Perry)

 

2. Noch vergetelheid, noch de hel is echter zo onaanvaardbaar voor jou als de Hemel. Jouw definitie van de Hemel is hel en vergetelheid, en de werkelijke Hemel is de grootste bedreiging die jij meent te kunnen ervaren. Want vergetelheid en hel zijn ideeën die jij verzonnen hebt, en je bent vastbesloten hun werkelijkheid aan te tonen om de jouwe te funderen. Als hun werkelijkheid wordt betwijfeld, geloof jij dat dit met de jouwe gebeurt. Want jij gelooft dat aanvallen jouw werkelijkheid is, en dat jouw vernietiging het sluitstuk vormt van je gelijk.

 

Misschien willen we de Hemel, maar waarom zijn we daar dan niet? Omdat we de Hemel zien als een fundamentele bedreiging. Het is de uiteindelijke overwinning van het door God gegevene over het zelfgemaakte. En we willen zelf de auteur zijn, de maker; we willen de controle hebben, onder andere door aan te vallen. We denken dat dit onze werkelijkheid bewijst. En de dood is de ultieme bevestiging dat we gelijk hebben. 

(Toelichtingen door Robert Perry)

 

3. Zou het onder deze omstandigheden niet wenselijker zijn dat je ongelijk had gehad, zelfs afgezien van het feit dat je inderdaad ongelijk had? Terwijl men zou kunnen aanvoeren dat de dood erop duidt dat er leven was, zou niemand willen beweren dat dit bewijst dat er leven is. Zelfs het voorbije leven, waarop de dood zou kunnen wijzen, kan niet anders dan vergeefs zijn geweest als het hierin uitmondt en het dit nodig heeft om te bewijzen dat het er überhaupt is geweest. Je trekt de Hemel in twijfel, maar dit niet. Maar jij zou kunnen genezen en genezen zijn, als je dit wel in twijfel trok. En ook al ken je de Hemel niet, zou die niet wenselijker zijn dan de dood? Je bent in wat je in twijfel trekt even selectief geweest als in je waarneming. Een open denkgeest is eerlijker.

 

De dood bewijst dat er leven was, maar niet dat er leven is. Als we voor leven kiezen, kunnen we dus beter toegeven dat we ongelijk hebben door de wereld van de dood te verkiezen boven de Hemel van het eeuwige leven. Want een leven dat eindigt in de dood, en zelfs de dood nodig heeft om te bewijzen dat het er is geweest, 'kan niet anders dan vergeefs zijn geweest'. Ook al kennen we de Hemel nog niet of niet meer, dan is het toch verstandig om voor de Hemel, en daarmee voor werkelijk leven te kiezen. 

(Toelichtingen door Robert Perry)

 

4. Het ego heeft een vreemde opvatting van tijd, en het is misschien goed om bij deze opvatting jouw bedenkingen te beginnen. Het ego investeert enorm in het verleden, en gelooft uiteindelijk dat het verleden het enige aspect van de tijd is dat betekenis heeft. Onthoud dat de nadruk die het legt op schuld het in staat stelt zijn continuïteit veilig te stellen door de toekomst aan het verleden gelijk te maken, en zo het heden te vermijden. Door de opvatting dat er in de toekomst voor het verleden moet worden betaald, wordt het verleden de bepalende factor van de toekomst, wat ze beide tot iets continuus maakt zonder inbreuk door het heden. Want het ego beschouwt het heden slechts als een kortstondige overgang naar de toekomst, waarin dit het verleden naar de toekomst brengt door het heden vanuit het perspectief van het verleden te interpreteren.

 

We kunnen beginnen met het in twijfel trekken van de werkelijkheid van het leven en de dood zoals het ego deze ziet, door zijn zienswijze over de tijd in twijfel te trekken. Zoals we zagen in paragraaf I.8:3 van dit hoofdstuk ('Schuldeloosheid en onkwetsbaarheid') geeft schuld een beeld van een tijd waarin de toekomst draait om het boeten voor zonden uit het verleden. Dit betekent dat de tijd volledig wordt bepaald door het verleden. De belangrijke dingen zijn al gebeurd, en het enige wat overblijft is daarvoor betalen. Hiermee maakt het ego het heden volkomen betekenisloos. In zijn zienswijze zijn we alleen maar op weg naar het afbetalen van onze schulden. In het heden zijn we een 'dead man walking' — we strompelen van onze cel naar de elektrische stoel.

 

Toepassing: Hoe ervaar jij het heden? Heb je ooit het gevoel dat je je alleen maar naar de toekomst haast? Dat het verleden zulke vaste patronen heeft vastgelegd dat er geen hoop op verandering is in het heden?

(Toelichtingen door Robert Perry)

 

5. ‘Nu’ heeft voor het ego geen betekenis. Het heden doet hem alleen maar denken aan wonden uit het verleden, en het reageert op het heden als was dit het verleden. Het ego kan geen bevrijding van het verleden tolereren, en hoewel het verleden voorbij is, probeert het het beeld ervan te behouden door te reageren alsof het nu aanwezig is. Het dicteert jouw reacties op hen die je in het heden ontmoet vanuit een referentiepunt in het verleden, waarbij het hun huidige werkelijkheid aan het oog onttrekt. Als je de dictaten van het ego opvolgt, zul je daadwerkelijk op je broeder reageren alsof hij iemand anders is, en dit zal jou zeker beletten hem te zien zoals hij is. En je zult van hem boodschappen ontvangen uit je eigen verleden omdat je, door dat in het heden werkelijkheid te verlenen, jezelf verbiedt het los te laten. Op die manier ontzeg jij jezelf de boodschap van bevrijding die iedere broeder jou nu schenkt.

 

Hier zien we een tweede manier waarop het ego vasthoudt aan het verleden. Het ziet het verleden alsof het zich in het heden opnieuw afspeelt. Het laat ons alles in het heden interpreteren vanuit herinneringen uit het verleden, zodat we op het heden reageren alsof dit het verleden is. Hiermee introduceert Jezus het idee van schaduwfiguren, een minder bekend maar belangrijk Cursus-concept. Laten we nog eens naar de vierde, vijfde en zesde zin kijken:

 

Het [ego] dicteert jouw reacties op hen die je in het heden ontmoet vanuit een referentiepunt in het verleden, waarbij het hun huidige werkelijkheid aan het oog onttrekt.

 

Het ego zorgt ervoor dat we op mensen in het heden reageren op basis van dingen die in het verleden met andere mensen zijn gebeurd.

 

Als je de dictaten van het ego opvolgt, zul je daadwerkelijk op je broeder reageren alsof hij iemand anders is, en dit zal jou zeker beletten hem te zien zoals hij is.

 

Door het heden te interpreteren in het licht van het verleden, reageren we op onze broeders alsof ze iemand anders zijn, iemand uit ons verleden.

 

En je zult van hem boodschappen ontvangen uit je eigen verleden omdat je, door dat in het heden werkelijkheid te verlenen, jezelf verbiedt het los te laten.

 

Door onze broeders te zien als personen uit ons verleden, horen we hen boodschappen geven die in werkelijkheid boodschappen zijn uit ons verleden, ons gegeven door andere personen. 

(Toelichtingen door Robert Perry)

 

6. Juist aan de schaduwfiguren uit het verleden moet jij zien te ontkomen. Ze zijn niet werkelijk en hebben geen vat op jou, tenzij jij ze met je meebrengt. Ze zijn drager van de pijnplekken in je denkgeest, en zetten jou in het heden tot de aanval aan als vergelding voor een verleden dat er niet meer is. En dit is een keuze voor toekomstige pijn. Als je niet leert dat voorbije pijn een illusie is, kies je voor een toekomst van illusies en verspeel jij de vele gelegenheden die je voor bevrijding in het heden vinden kunt. Het ego wil jouw nachtmerries graag instandhouden, en beletten dat je ontwaakt en begrijpt dat ze tot het verleden behoren.

 

Hier zien we hoe schaduwfiguren werken. Stel je voor dat je vader jou de boodschap gaf: 'Je bent niet gewenst'. In het heden projecteer je onbewust het beeld van je vader op je partner. Je ogen zien je partner, maar je denkgeest ziet je vader. En als je oren je partner horen zeggen: 'Ik ben te moe om vanavond met je uit te gaan', hoort je denkgeest: 'Je bent niet gewenst'. Je partner lijkt je de pijn uit het verleden dus opnieuw aan te doen. En dit lijkt jou het recht te geven om in het heden wraak te nemen op een verleden dat voorbij is en je partner aan te vallen. Hierdoor blijven we vastzitten in het verleden, maar het ego gaat nog een stapje verder. Zoals we gezien hebben ziet het onze zonden uit het verleden als bepalend voor de toekomst, een toekomst waarin we voor die zonden boeten. Nu ziet het de zonden van anderen uit het verleden als bepalend voor het heden, een heden waarin we mensen uit ons verleden laten boeten via mensen in ons heden. Dit leidt ertoe dat we constant nieuwe zonden opstapelen waar we in de toekomst voor moeten boeten. Er komt nooit een einde aan.

 

Toepassing : Denk aan een belangrijke relatie in je leven.

• Wat is de belangrijkste onaangename boodschap die je van deze persoon hebt ontvangen?

• Heb je deze boodschap in het verleden ook van iemand anders ontvangen?

• Zo ja, zou het dan kunnen dat je deze persoon/personen uit je verleden projecteert op de persoon in je huidige leven, en daardoor via deze persoon een vroegere boodschap hoort?

• Zo ja, zou het dan kunnen dat dit de boodschap die je nu hoort vervormt, waardoor je iets hoort wat deze persoon niet zegt, of er een niet-bestaande bedoeling of betekenis aan geeft?

• Heb je deze persoon aangevallen om de boodschap die je gehoord hebt, of ben je dat van plan?

• Kun je je voorstellen dat je ego je heeft bedrogen, door het verleden te zien en aan te vallen, zodat je nieuwe zonden begaat waar je in de toekomst voor moet boeten? 

(Toelichtingen door Robert Perry)

 

Zou je een heilige ontmoeting als zodanig herkennen, als je die alleen maar als een ontmoeting met jouw eigen verleden waarneemt? Want zo ontmoet jij niemand, en is het delen van de verlossing met elkaar – wat de ontmoeting heilig maakt – aan jouw zicht onttrokken. De Heilige Geest onderwijst dat jij altijd jezelf ontmoet, en de ontmoeting is heilig, omdat jij dat bent. Het ego onderwijst dat jij altijd je verleden tegenkomt, en omdat je dromen niet heilig waren, kan er geen toekomst zijn en is het heden zonder betekenis.

 

Door de schaduwfiguren uit het verleden te zien, zien we niet wie er in het heden voor ons staat. Hierdoor zijn we niet in staat de mensen in ons heden echt te ontmoeten. We kunnen geen echte ontmoeting hebben met iemand van wie we denken dat hij of zij iemand anders is. Bovendien kunnen we, als we 'niemand ontmoeten', ook onszelf niet ontmoeten in de ander.

 

Toepassing : Denk aan dezelfde persoon met wie je gewerkt hebt in de vorige toepassing, en zeg in gedachten tegen hem of haar:

Ik wil in jou niet mijn verleden zien,

want dan kan ik jou niet ontmoeten.

Ik wil jou ontmoeten zoals jij bent, en de verlossing met jou delen.

Ik wil een heilige ontmoeting met jou, en mij realiseren dat ik mijzelf in jou ontmoet. 

(Toelichtingen door Robert Perry)

 

7. Het is duidelijk dat de waarneming die de Heilige Geest van de tijd heeft precies het tegendeel is van die van het ego. De reden is even duidelijk, aangezien zij het doel van de tijd op diametraal tegenovergestelde wijze waarnemen. De Heilige Geest interpreteert het doel van de tijd als het overbodig maken van de behoefte aan tijd. Hij beschouwt de functie van tijd als iets wat tijdelijk is en alleen Zijn onderwijzende functie dient, die per definitie tijdelijk is. Hij legt dan ook de nadruk op het enige aspect van de tijd dat zich tot in het oneindige kan uitbreiden, want nu is de dichtst mogelijke benadering van de eeuwigheid die deze wereld biedt. In de werkelijkheid van het ‘nu’, zonder verleden of toekomst, begint het besef van de eeuwigheid. Want alleen ‘nu’ is hier, en alleen ‘nu’ biedt de gelegenheid voor de heilige ontmoetingen waarin verlossing kan worden gevonden.

 

Terwijl het ego de tijd altijd wil laten doorgaan, gebruikt de Heilige Geest de tijd alleen als een middel om de eeuwigheid te herwinnen. Daarom richt Hij onze aandacht op 'het enige aspect van de tijd dat zich tot in het oneindige kan uitbreiden' — het nu. Als we het nu volledig binnengaan, beseffen we dat het niet slechts een vluchtig moment is tussen het vorige en het volgende moment, maar dat het in feite helemaal geen deel uitmaakt van een reeks. Het is alles wat er is.

Wat betekent het om in het nu te zijn? Veel tradities benadrukken het belang van het loslaten van alle gedachten en volledig aanwezig zijn in lichamelijke gewaarwordingen. De laatste zinnen van deze alinea vertellen ons echter hoe Een cursus in wonderen dit ziet. In plaats van het loslaten van onze gedachten en het ervaren van lichamelijke sensaties, moeten we de schaduwfiguren uit het verleden loslaten en een heilige ontmoeting met mensen in het heden binnengaan. Want het zijn 'de heilige ontmoetingen waarin verlossing kan worden gevonden'. 

(Toelichtingen door Robert Perry)

 

8. Anderzijds beschouwt het ego de functie van de tijd er als een van uitbreiding van hemzelf in plaats van de eeuwigheid, want evenals de Heilige Geest interpreteert het ego het doel van de tijd als dat van hem. De continuïteit van verleden en toekomst onder leiding van het ego is het enige wat het als bedoeling van de tijd ziet, en het sluit zich over het heden zodat er geen gat kan vallen in zijn eigen continuïteit. Zo houdt zijn continuïteit je vast in de tijd, terwijl de Heilige Geest jou daaruit bevrijdt. Juist Zijn interpretatie van het middel ter verlossing moet jij leren aanvaarden, wil je Zijn doel van verlossing voor jou met Hem delen.

 

Door de tijdlijn van verleden, heden en toekomst in stand te houden, houdt het ego het geloof in zonde, schuld en straf in stand — en daarmee zichzelf. De Heilige Geest interpreteert de tijd echter als een 'middel ter verlossing', door de tijd, evenals de wereld, te gebruiken als een klaslokaal waarin we leren dat wereld en tijd slechts illusies zijn. 

(Toelichtingen door Robert Perry)

 

9. Ook jij zult de functie van tijd interpreteren zoals je de jouwe interpreteert. Als je jouw functie in de wereld van de tijd aanvaardt als een van genezing, zul je alleen de nadruk leggen op dat aspect van de tijd waarin genezing kan plaatsvinden. Genezing kan niet in het verleden worden volbracht. Ze dient in het heden volbracht te worden om de toekomst vrij te maken. Deze interpretatie verbindt de toekomst met het heden, en breidt het heden in plaats van het verleden uit. Maar als jij je functie interpreteert als een van vernietiging, verlies je het heden uit het oog en houd je aan het verleden vast om je te verzekeren van een vernietigende toekomst. En de tijd zal zijn zoals jij die interpreteert, want van zichzelf uit is hij niets.

 

Wanneer we onze genezende functie in de wereld aanvaarden, zullen we altijd klaar zijn voor de momenten in het heden waarop de mogelijkheid om te genezen zich voordoet. We zullen altijd klaar zijn om alles opzij te zetten voor een heilige ontmoeting. Op die momenten van het delen van de verlossing laten we het verleden achter ons. Er gebeurt iets nieuws, iets dat vrij is van beperkende herinneringen. Uit deze heilige ontmoetingen ontstaat een nieuwe toekomst — een toekomst die een uitbreiding is van het heden, in plaats van een herhaling van het verleden.

Dit is wat er met Helen en Bill gebeurde. Toen ze in juni 1965 hun heilige ontmoeting hadden en zich met elkaar verenigden om een 'betere manier' van met elkaar omgaan te ontwikkelen, stapten ze uit hun oude patronen. En vanuit deze ontmoeting opende zich een nieuwe toekomst, waar wij nu deel van uitmaken.

Wat willen we liever — een heden en toekomst die het pijnlijke verleden herhalen, of een heden dat het verleden achter zich laat en ons op een spoor zet dat naar een nieuwe toekomst leidt? We beslissen dit door te beslissen hoe we het heden willen gebruiken. Willen we het gebruiken om te genezen of om te vernietigen?

En nu zijn we eindelijk in een positie om het idee in twijfel te trekken dat de baas zijn, de maker zijn, de controle hebben, uiterst waardevol is. Want dit komt neer op het idee dat onze functie vernietiging is, die, zoals we hebben gezien, leidt tot een heden van schuld en een toekomst van boetedoening. Is dat het bestaan dat we willen? 

(Toelichtingen door Robert Perry)