Hoofdstuk 12

Het leerplan van de Heilige Geest

I. Het oordeel van de Heilige Geest

 

1. Er is je gezegd dwaling niet tot werkelijkheid te maken, en het is heel simpel om dit te doen. Als je in dwaling wilt geloven, moet je die wel tot werkelijkheid maken, omdat ze niet waar is. Maar de waarheid is werkelijkheid krachtens zichzelf, en om in de waarheid te geloven hoef je helemaal niets te doen. Weet dat je niet rechtstreeks op iets reageert, maar op jouw interpretatie daarvan. Je interpretatie wordt zodoende de rechtvaardiging voor je reactie. Dat is de reden waarom het analyseren van andermans motieven zo riskant voor je is. Als jij besluit dat iemand je werkelijk probeert aan te vallen of in de steek te laten of te onderwerpen, reageer je alsof hij dat daadwerkelijk heeft gedaan, omdat je voor jezelf zijn dwaling tot werkelijkheid hebt gemaakt. Een dwaling interpreteren is er macht aan verlenen, en als je dat hebt gedaan, zul je de waarheid uit het oog verliezen.

 

 

Het analyseren van andermans motieven is een van de voorkeursspelletjes van het ego. Zelfs als Cursusstudent lijken we het leuk te vinden om vast te stellen wat de 'werkelijke bedoeling' is van mensen die het niet met ons eens zijn. Maar dit analyseren is 'riskant' voor ons, omdat het onvermijdelijk tot een onjuiste interpretatie van anderen leidt, en vervolgens tot een Onjuiste reactie op hen.

We analyseren de motieven van anderen en concluderen dat deze negatief zijn. Hoe positief het ook mag lijken, we geloven dat anderen in werkelijkheid eropuit zijn om ons aan te vallen, in de steek te laten en te onderwerpen. Daarom zien we hen als slecht en zondig, waarmee we hun eventuele vergissingen werkelijk maken. En dit 'rechtvaardigt' onze reactie op hen: de een of andere vorm van aanval.

Deze reactie maakt duidelijk dat we in zonde geloven, en om dat geloof op te geven moeten we ons verbinden met de waarheid. 'Om in de waarheid te geloven hoef je helemaal niets te doen', zegt Jezus hier. In deze context betekent dat: je hoeft de motieven van anderen niet te analyseren. De waarheid is dat anderen én wijzelf nooit ons egogedrag zijn, maar de schuldeloze Zoon van God. In de volgende alinea's leren we hier meer over.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

2. De analyse van de motivaties van het ego is heel ingewikkeld, heel versluierend en vindt nooit zonder de betrokkenheid van jouw eigen ego plaats. Het hele proces is een duidelijke poging om aan te tonen dat je zelf in staat bent te begrijpen wat je waarneemt. Dit blijkt uit het feit dat je op je eigen interpretaties reageert alsof ze juist zijn. Je kunt je reacties dan weliswaar gedragsmatig beheersen, maar niet gevoelsmatig. Dit zou ontegenzeggelijk een splitsing of een aanval betekenen op de integriteit van je denkgeest, waarbij het ene niveau tegen het andere wordt opgezet.

 

Het analyseren van de motivaties van het ego is ingewikkeld en verwarrend, maar ons ego is daar maar al te graag mee bezig. Door te analyseren proberen we onszelf en de wereld te bewijzen dat we echt begrijpen wat mensen beweegt. Onze reacties op onze interpretaties lijken te demonstreren dat het geen interpretaties maar feiten zijn. 'Hoe kan ik niét boos zijn als hij me dat aandoet?' En als we eenmaal besloten hebben dat onze interpretaties feiten zijn, wordt het onmogelijk om onze emotionele reactie te veranderen. Het beste wat we dan kunnen doen is net te doen alsof alles in orde is, terwijl we inwendig koken van woede. We zetten een vrolijk gezicht op terwijl de stoom uit onze oren komt. 

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

3. Er is maar één interpretatie van motivaties die steekhoudend is. En omdat die het oordeel van de Heilige Geest vertegenwoordigt, vergt ze van jouw kant niet de minste inspanning. Iedere liefdevolle gedachte is waar. Al het andere is een verzoek om genezing en hulp, ongeacht de vorm die het aanneemt. Kan iemand met recht en reden kwaad reageren als een broeder hem om hulp verzoekt? Er is maar één reactie op z’n plaats, en dat is de bereidwilligheid hem die hulp te geven, want dat is het enige waar hij om vraagt. Geef je hem iets anders, dan matig jij je het recht aan zijn werkelijkheid aan te vallen door die te interpreteren zoals het jou goeddunkt. Misschien is het gevaar dat hierin voor je eigen denkgeest schuilt je nog niet volkomen duidelijk. Als je gelooft dat een verzoek om hulp iets anders is, zul je ook op iets anders reageren. Jouw reactie zal dan misplaatst zijn ten opzichte van de werkelijkheid zoals ze is, maar niet ten opzichte van jouw waarneming daarvan.

 

Het opgeven van onze analyses van de motieven van anderen, opent onze denkgeest voor de interpretatie van de Heilige Geest: alles wat we denken, zeggen en doen is ofwel een uiting van een liefde, ofwel een roep om hulp. Deze interpretatie transformeert onze reactie volledig. Wanneer we geloven dat iemand ons aanvalt, in de steek laat, of onderwerpt, lijkt het volkomen natuurlijk te zijn om te reageren met een tegenaanval. We rechtvaardigen onze aanval door te zeggen: 'Hij heeft erom gevraagd!' In feite is onze reactie echter misplaatst, want een aanval is niet waar de ander om vroeg. Hij vroeg om liefde en hulp. Als we het zo kunnen zien, zullen we heel anders reageren, namelijk met de bereidheid om de gevraagde hulp te geven.

Toepassing: Denk aan iemand van wie je gelooft dat hij je aanvalt, in de steek laat, of op de een of andere manier wil onderwerpen. Spreek dan de volgende woorden uit, om in contact te komen met de interpretatie van de Heilige Geest van wat deze persoon denkt, zegt of doet: ledere liefdevolle gedachte van [naam] is waar. Al het andere is een verzoek om genezing en hulp, ongeacht de vorm die het aanneemt. Kan ik met recht en reden kwaad reageren op [naam]s verzoek om hulp? Er is maar één reactie op z'n plaats, en dat is de bereidwilligheid hem die hulp te geven, want dat is het enige waar hij om vraagt.

Vraag vervolgens aan de Heilige Geest hoe Hij wil dat je deze persoon helpt, en doe dan zoals je wordt ingegeven. 

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

4. Er is niets wat jou belet elke roep om hulp precies te zien als wat die is, op je eigen ingebeelde aanvalbehoefte na. Alleen al daardoor ben je bereid verwikkeld te raken in eindeloze ‘gevechten’ met de werkelijkheid, waarin je de realiteit van de behoefte aan genezing ontkent door die tot iets onwerkelijks te maken. Je zou dit niet doen, ware het niet dat je ongenegen bent de werkelijkheid te aanvaarden zoals die is, zodat je die daardoor aan jezelf onthoudt.

 

Zoals ik bij de vorige alinea schreef, is een tegenaanval voor ons volkomen logisch wanneer we geloven dat we worden aangevallen. Hier wordt uitgelegd waarom we het gedrag van een ander interpreteren als een aanval, in plaats van een verzoek om hulp: we hebben 'een eigen ingebeelde aanvalbehoefte', en anderen zien als aanvallers geeft ons een perfect alibi voor deze behoefte. In onze toewijding aan het ego en zijn illusies weigeren we de ultieme werkelijkheid van onszelf en onze broeders te erkennen. Daarom ontkennen we hun behoefte aan genezing, want behulpzaam reageren op deze behoefte betekent het aanvaarden van hun én onze werkelijkheid — en dat is niet wat het ego wil. 

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

5. Het is stellig een goede raad je te zeggen geen oordeel te vellen over wat je niet begrijpt. Niemand met een persoonlijke investering is een betrouwbare getuige, want de waarheid is voor hem geworden tot wat híj wil. Als jij niet bereid bent een verzoek om hulp te zien als wat het is, komt dat doordat je niet bereid bent hulp te geven en die te ontvangen. Een roep om hulp niet als zodanig herkennen is hulp weigeren. Wil je beweren dat jij die niet nodig hebt? Toch is dit het wat je beweert wanneer jij een broeders verzoek weigert te herkennen, want alleen door op zijn verzoek in te gaan kun jij geholpen worden. Weiger hem jouw hulp en je zult Gods Antwoord aan jou niet herkennen. De Heilige Geest heeft jouw hulp bij het interpreteren van motivaties niet nodig, maar jij de Zijne wel.

 

 

Wanneer we aan willen vallen, gaan we op zoek naar redenen om dit te rechtvaardigen en 'bewijzen' te vinden die we nodig hebben om onze broeders te veroordelen. We weigeren de hulp van de Heilige Geest te aanvaarden, in de overtuiging dat we deze niet nodig hebben. 'Dit is wat je beweert wanneer jij een broeders verzoek weigert te herkennen, want alleen door op zijn verzoek in te gaan kun jij geholpen worden'. We zeggen dat we God willen, maar zijn vaak onwillig om anderen te helpen. We gebruiken zelfs ideeën van de Cursus om dit te rechtvaardigen, zoals de verklaring dat er buiten ons niemand is. Als we God echt willen vinden, zullen we de interpretatie van de motieven van onze broeders over moeten laten aan de Heilige Geest, zodat we hun roep om hulp kunnen horen, die we moeten beantwoorden om Gods Antwoord aan onszelf te horen. 

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

6. De enige reactie op jouw broeder die op z’n plaats is, is waardering. Hem is dank verschuldigd, zowel voor zijn liefdevolle gedachten als voor zijn verzoeken om hulp, want beide zijn in staat jou bewust te maken van liefde, mits jij ze juist waarneemt. En heel je gevoel van spanning vloeit voort uit je pogingen niet slechts dit ene te doen. Wat is Gods verlossingsplan toch eenvoudig! Er is maar één reactie op de werkelijkheid, want de werkelijkheid geeft geen enkele aanleiding tot conflicten. Er is maar één Leraar van de werkelijkheid die begrijpt wat ze is. Hij verandert Zijn Gedachten over de werkelijkheid niet, omdat de werkelijkheid niet verandert. Hoewel jouw interpretaties van de werkelijkheid in jouw staat van verdeeldheid geen betekenis hebben, blijven de Zijne steevast waar. Hij geeft ze aan jou omdat ze voor jou zijn. Doe geen poging een broeder op jouw manier te ‘helpen’, want je kunt jezelf niet helpen. Maar hoor zijn roep om Gods Hulp, en je zult je eigen behoefte aan de Vader inzien.

 

 

Door de interpretatie van de Heilige Geest van de motieven van onze broeders te accepteren, kunnen we hen hoe dan ook dankbaar zijn. Als ze ons liefde geven, kunnen we dankbaar antwoorden met liefde; als ze ons een roep om hulp bieden (zelfs in de vorm van een aanval), kunnen we eveneens reageren met liefdevolle hulp. Zo eenvoudig is het in feite. In plaats van moeite te doen om uit te zoeken wat de 'werkelijke' bedoelingen van onze broeders zijn, kunnen we ons door onze Leraar laten vertellen of ze liefde uiten of daar om verzoeken. En dan kunnen we hen een enkele, conflictloze reactie aanbieden: liefde.

Onze eigen pogingen om onze broeders te 'helpen' door hen op hun fouten te wijzen, versterkt alleen ons geloof in zonde. Maar werkelijk behulpzaam zijn onder leiding van de Heilige Geest opent ons voor het aanvaarden van Gods hulp voor onszelf.

Toepassing: Denk aan dezelfde persoon met wie je in de vorige toepassing hebt gewerkt, of kies een ander als je dat liever doet. Zeg tegen deze persoon:
De enige reactie op jou [naam] die op z'n plaats is, is waardering. Ik ben jou dank verschuldigd, zowel voor je liefdevolle gedachten als voor je verzoeken om hulp, want beide zijn in staat mij bewust te maken van liefde, mits ik ze juist waarneem. 

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

7. Jouw interpretaties van je broeders behoeften zijn jouw interpretatie van die van jezelf. Door hulp te geven vraag je erom, en als je slechts één behoefte in jezelf ziet ben je genezen. Want je zult Gods Antwoord herkennen zoals jij wilt dat Het is, en als je Het werkelijk wilt, zal Het waarlijk het jouwe zijn. Met elk verzoek waarop jij in de Naam van Christus antwoordt, komt de herinnering van jouw Vader dichter bij je bewustzijn. Hoor dan, omwille van jouw behoefte, iedere roep om hulp als wat die is, zodat God jou kan antwoorden.

 

 

Nogmaals, het gaat om willen. Willen we echt Gods Antwoord? We kunnen alleen oprecht 'ja' zeggen, wanneer we erkennen dat onze broeders dat evenzeer willen als wij zelf en bereid zijn hen te helpen dit antwoord te horen. De manier om zelf hulp te ontvangen is door hem te geven. Elke keer dat we dit doen, brengen we de herinnering van God dichter bij ons bewustzijn. Hoe behulpzamer zou je zijn jegens de mensen in je leven als je dit werkelijk zou geloven? 

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

8. Door de interpretatie die de Heilige Geest van andermans reacties geeft steeds consequenter toe te passen, zul jij je er in toenemende mate van bewust worden dat Zijn criteria evenzeer op jou van toepassing zijn. Want angst als zodanig herkennen volstaat niet om eraan te ontkomen, hoewel die herkenning noodzakelijk is om te tonen dat het nodig is dát je eraan ontkomt. De Heilige Geest moet nog altijd de angst omzetten in waarheid. Als je met de angst zou blijven zitten wanneer je die eenmaal had herkend, zou je een stap van de werkelijkheid weg hebben gezet in plaats van ernaartoe. Toch hebben we herhaaldelijk de nadruk gelegd op de noodzaak angst te herkennen en die onverbloemd onder ogen te zien, als een cruciale stap in het ongedaan maken van het ego. Denk je eens in hoe goed de interpretatie die de Heilige Geest van andermans motieven geeft jou dan van pas zal komen. Na je geleerd te hebben alleen liefdevolle gedachten in anderen te aanvaarden en al het andere als een roep om hulp te zien, heeft Hij je geleerd dat angst zelf een hulproep is. Dit is wat angst herkennen in wezen betekent. Als jij die niet beschermt, zal Hij die herinterpreteren. Dat is uiteindelijk de waarde wanneer je een aanval als een roep om liefde leert zien. We hebben al ontdekt dat angst en aanval onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Als uitsluitend een aanval angst teweegbrengt, en als je de aanval ziet als de roep om hulp die hij is, moet het wel in je gaan dagen dat angst onwerkelijk is. Want angst is een roep om liefde, in een onbewust besef van wat werd ontkend.

 

Deze alinea verlegt het thema naar een bespreking van angst. De Cursus benadrukt dat we onze angst moeten herkennen en 'onverbloemd onder ogen moeten zien' om ons ego ongedaan te kunnen maken. Hier wordt ons verteld dat de interpretatie van de motieven van anderen door de Heilige Geest ons daarbij helpt. Door alles wat onze broeders doen te zien als een uiting van liefde of een roep daar om, kunnen we ook zien dat onze angst — die voortkomt uit onze eigen aanvallen op hen, die we rechtvaardigen door hún aanvallen werkelijk te maken — eveneens een roep om hulp is. 'Want angst is een roep om liefde'. Wanneer we dat inzien, kunnen we de Heilige Geest vragen ons te helpen de angst ongedaan te maken en te transformeren in waarheid.

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

9. Angst is een symptoom van je eigen intense gevoel van verlies. Als je het verlies leert verhelpen wanneer je het in anderen ziet, wordt de grondoorzaak van de angst weggenomen. Daardoor leer jij jezelf dat angst in jou niet bestaat. Het middel om die weg te nemen ligt in jezelf, en dat heb je laten zien door het te geven. Angst en liefde zijn de enige emoties waartoe jij in staat bent. De ene is vals, want die werd gemaakt uit ontkenning, en de ontkenning is voor haar eigen bestaan aangewezen op het geloof in datgene wat wordt ontkend. Door angst correct te interpreteren als de nadrukkelijke bevestiging van het onderliggend geloof dat erdoor wordt gemaskeerd, ondergraaf je het vermeende nut van angst door hem nutteloos te maken. Verdedigingen die helemaal niet werken worden automatisch afgedankt. Als je datgene wat angst verbergt duidelijk en ondubbelzinnig de overhand laat krijgen, verliest angst zijn betekenis. Je hebt hem de macht om liefde te verbergen ontzegd, en dat was zijn enige bedoeling. De sluier die je over het gelaat van de liefde hebt neergelaten, is verdwenen.

 

De bedoeling van angst is het verbergen van liefde. Angst is een verdediging tegen liefde. De interpretatie van de Heilige Geest van andermans motivaties heeft echter de macht om deze verdediging nutteloos te maken. De aanwezigheid van angst lijkt te bewijzen dat we liefde verloren hebben. Maar wanneer we de angsten en aanvallen van anderen zien als een roep om liefde, en deze daadwerkelijk beantwoorden met liefde, bewijzen we onszelf dat we nog steeds liefde in ons hebben. We demonstreren dat liefde — het middel om angst te verdrijven — in onszelf bestaat en dat angst daarom niet werkelijk kan zijn. Angst is slechts een onjuist geloof, bedoeld om liefde te ontkennen. Daarom bewijst de aanwezigheid van angst in feite dat de liefde er is. Want iets wat er niet is hoeft niet ontkend te worden. Wanneer we liefde 'duidelijk en ondubbelzinnig de overhand laten krijgen' wordt angst volkomen nutteloos. En het is uiteraard zinloos om een verdediging te gebruiken die niet werkt. 

(Toelichtingen door Greg Mackie)

 

10. Als je de liefde wilt aanschouwen die de werkelijkheid van de wereld is, wat kun je dan beter doen dan in iedere verdediging ertégen de onderliggende roep ervóór te herkennen? En hoe kun je haar werkelijkheid beter leren kennen dan door liefde te geven als antwoord op de roep erom? De interpretatie die de Heilige Geest geeft van angst verdrijft die, want het bewustzijn van de waarheid kan niet worden ontkend. Aldus vervangt de Heilige Geest angst door liefde, en zet Hij dwaling om in waarheid. En zo zul je van Hem leren hoe jij je droom van afgescheidenheid kunt vervangen door het feit van eenheid. Want de afscheiding is slechts de ontkenning van eenheid, en getuigt – mits juist geïnterpreteerd – van je eeuwige kennis dat eenheid de waarheid is.

 

De Heilige Geest geeft ons een geweldig plan om ons in staat te stellen de werkelijke wereld te zien, de wereld die uit niets anders dan uit liefdevolle gedachten bestaat. Wanneer wij in onszelf of anderen een verdediging tegen de liefde zien (zoals angst), dan interpreteert Hij dit als bevestigingen van de liefde waartegen wordt verdedigd. Wanneer wij de motieven van anderen analyseren en onszelf vertellen dat onze broeders eropuit zijn om ons aan te vallen, in de steek te laten of te onderwerpen, dan interpreteert Hij hun motieven als een roep om liefde, en leidt ons naar de herkenning van de werkelijkheid van liefde in onszelf door die roep met liefde te beantwoorden. Op die manier worden alle egoverdedigingen omgekeerd. Angst wordt omgezet in liefde, dwaling wordt omgezet in waarheid, en afscheiding wordt omgezet in eenheid. 

(Toelichtingen door Greg Mackie)