Hoofdstuk 18
Het voorbijgaan van de droom
V. De gelukkige droom
1. Bereid je nu voor op het ongedaan maken van wat nooit is geweest. Als je nu al het verschil begreep tussen waarheid en illusie, had de Verzoening geen enkele betekenis. Het heilig ogenblik, de heilige relatie, het onderwijs van de Heilige Geest, en al de middelen waardoor verlossing tot stand wordt gebracht, hadden dan geen enkel doel. Want het zijn allemaal maar aspecten van het plan om je angstdromen in gelukkige dromen om te zetten, vanwaaruit je makkelijk tot kennis ontwaakt. Stel jezelf niet aan het hoofd hiervan, want jij kunt het onderscheid niet maken tussen vooruitgang en achteruitgang. Sommige van je grootste vorderingen heb jij als mislukking aangemerkt, terwijl je sommige van je diepste inzinkingen als succes hebt bestempeld.
Deze alinea is een voortzetting van de laatste alinea van de vorige paragraaf. In die context betekent de eerste zin: het heilig ogenblik maakt het verleden ongedaan, dat sowieso nooit heeft bestaan. Bereid je niet voor op een heilig ogenblik in de toekomst, door jezelf dit waardig te maken. Bereid je er in plaats daarvan ruil op voor door er alleen maar naar te verlangen en bereid te zijn het te ontvangen.
Het ongedaan maken van illusies moet voor ons gedaan worden, omdat wij het verschil tussen waarheid en illusie niet kennen. Als dat wel zo zou zijn, zouden we het heilig ogenblik, de heilige relatie, en het onderwijs van de Heilige Geest niet nodig hebben. Hun doel is onze illusies te vervangen door waarheid. Omdat we waarheid niet kunnen onderscheiden van illusie, kunnen we ook vooruitgang niet onderscheiden van achteruitgang.
(Toelichtingen door Robert Perry)
2. Nader nooit het heilig ogenblik nadat jij geprobeerd hebt alle angst en haat uit je denkgeest te verwijderen. Dat is zijn functie. Probeer nooit aan je schuld voorbij te zien voordat jij de hulp van de Heilige Geest hebt gevraagd. Dat is Zijn functie. Jouw aandeel bestaat er enkel in Hem een beetje bereidwilligheid te schenken om Hem alle angst en haat te laten wegnemen, en te worden vergeven.
Deze zinnen herhalen het thema van de vorige paragraaf. We moeten niet proberen onszelf te louteren om het heilig ogenblik waardig te zijn. Dat is de taak van het heilig ogenblik en van de Heilige Geest. We hoeven alleen maar bereid te zijn om een gave te ontvangen die we onszelf nooit kunnen geven.
(Toelichtingen door Robert Perry)
Op een beetje vertrouwen van jou, gevoegd bij Zijn begrip, zal Hij jouw aandeel in de Verzoening bouwen, en ervoor zorgen dat jij dat moeiteloos vervult. En samen met Hem zul jij een ladder bouwen die verankerd staat in de vaste rots van vertrouwen, en zelfs tot in de Hemel reikt. En je zult die niet gebruiken om alléén naar de Hemel op te varen.
3. Dankzij jouw heilige relatie, herboren en gezegend in elk heilig ogenblik dat jij niet regelt, zullen duizenden met jou ten Hemel rijzen. Kun jij dit plannen? Of kun jij jezelf op zo’n functie voorbereiden? Toch is het mogelijk, omdat God het wil. En Hij zal Zijn Denken daarover niet veranderen. Middel en doel horen Hem beide toe. Het ene heb jij aanvaard, in het andere zal worden voorzien. Een dergelijk doel zonder het middel is ondenkbaar. Hij zal eenieder die Zijn doel deelt het middel verschaffen.
Jezus zegt keer op keer dat de heilige relatie een speciale functie heeft. Met de hulp van de Heilige Geest bouwen we 'een ladder naar de Hemel', die we samen met duizenden anderen beklimmen. We hebben zelf niet de leiding over deze functie. Zoals de eerste alinea zei hebben we daar niet de vereiste kennis voor. De Heilige Geest voegt deze kennis toe aan ons geloof en vertrouwen in Hem. Dat is het stevige fundament waarin onze ladder verankerd staat.
Wellicht lijkt het onmogelijk om deze functie te vervullen, maar 'toch is het mogelijk omdat God het wil'. Als wij het doel van de Heilige Geest aanvaarden, geeft God ons het middel om dit doel te bereiken. We hoeven dat niet zelf te zoeken of te bedenken.
(Toelichtingen door Robert Perry)
4. Gelukkige dromen komen uit, niet omdat het dromen zijn, maar alleen omdat ze gelukkig zijn. En dus moeten ze wel liefdevol zijn. Hun boodschap is: ‘Uw Wil geschiede,’ en niet: ‘Ik wil het ánders.’ Het afstemmen van middel en doel is een onderneming die voor jou onmogelijk te begrijpen valt. Je beseft niet eens dat je het doel van de Heilige Geest als het jouwe hebt aangenomen en alleen onheilige middelen aandraagt om dat te bereiken. Het beetje vertrouwen dat nodig is om het doel te veranderen is het enige vereiste om het middel te ontvangen en dat aan te wenden.
De eerste zin betekent: Gelukkige dromen wekken ons tot de waarheid voorbij de droom, omdat hun geluk voortkomt uit de aanvaarding van de waarheid. Voor ons betekent het uitkomen van dromen dat we onze wensen tot werkelijkheid hebben gemaakt; we hebben met succes 'Ik wil het zó!' geschreeuwd (T18.II.4:1). Maar Jezus bedoelt met een gelukkige droom niet een reeks 'gelukkige' omstandigheden in de droom. Het is een staat van de denkgeest waarin we de werkelijkheid voorbij de droom aanvaarden. Het geluk komt voort uit het aanvaarden van de werkelijkheid zoals God deze geschapen heeft — 'Uw wil geschiede' — niet zoals wij haar willen hebben.
Middel en doel zijn een belangrijk thema in de heilige relatie. We hebben een heilig doel, maar begrijpen het niet werkelijk. We beseffen niet eens dat we het aanvaard hebben. Hoe zouden we dus het middel kunnen bedenken om dat doel te bereiken? Het enige wat daarom nodig is, is de bereidwilligheid om het middel te ontvangen, en dit toe te passen.
(Toelichtingen door Robert Perry)
5. Het is geen droom je broeder lief te hebben als jezelf. En evenmin is je heilige relatie een droom. Het enige wat daarin aan dromen rest, is dat het nog steeds een speciale relatie is. Toch is ze van veel nut voor de Heilige Geest, die hier wel degelijk een speciale functie heeft. Ze zal de gelukkige droom worden door middel waarvan Hij vreugde kan verspreiden voor duizenden en nog eens duizenden die geloven dat liefde angst is, en niet geluk. Laat Hem de functie vervullen die Hij aan jouw relatie gegeven heeft door die voor jou te aanvaarden, en niets wat haar maakt tot wat Hij wil dat ze is zal eraan ontbreken.
Onze heilige relaties zijn geen luchtkastelen. Onze broeders liefhebben als onszelf is geen idealistische fantasie. We kunnen dat bereiken. We zullen dat bereiken. We moeten alleen de Heilige Geest de leiding geven. Als we dat doen zal Hij onze speciale relaties veranderen in een gelukkige droom — de droom dat een heilige relatie het gehele Zoonschap ('duizenden en nog eens duizenden') geneest.
(Toelichtingen door Robert Perry)
6. Wanneer jij voelt dat de heiligheid van je relatie door wat ook wordt bedreigd, stop dan ogenblikkelijk en schenk de Heilige Geest jouw bereidwilligheid om Hem, in weerwil van je angst, dit ogenblik te laten verruilen voor het heilige dat jij liever hebt. Hij zal hierin nooit falen. Maar vergeet niet dat je relatie één is, en dus moet het zo zijn dat al wat de vrede van de een bedreigt, een even grote bedreiging voor de ander vormt. De kracht van samen in haar zegen te delen ligt in het feit dat het nu voor jou en je broeder onmogelijk is angst alleen te ervaren, of te proberen er alleen mee om te gaan. Geloof nooit dat dit noodzakelijk, of zelfs maar mogelijk is. Maar precies zoals dit onmogelijk is, is het even onmogelijk dat het heilig ogenblik tot een van jullie beiden komt en niet tot de ander. En het zal tot beiden komen op verzoek van een van beiden.
Wanneer een conflict binnensluipt in een heilige relatie, zullen we altijd eerst proberen dit op onze eigen manier op te lossen door beschuldiging, manipulatie of ontkenning, of door het sluiten van een vals compromis. Maar Jezus zegt: 'stop ogenblikkelijk. Stop met proberen dit zelf op te lossen en vraag om een heilig ogenblik'. Dit is een van de moeilijkste dingen om te doen bij een conflict: stoppen met proberen het op onze eigen manier op te lossen. Maar wanneer we oprecht om hulp vragen, zal de Heilige Geest nooit falen om ons die hulp te geven. Aangezien denkgeesten één zijn, vragen we niet alleen voor onszelf om een heilig ogenblik, maar ook voor onze heilige relatie-partner. We delen niet alleen angst en onvrede, maar ook het heilig ogenblik ais een van ons daar om vraagt.
(Toelichtingen door Robert Perry)
7. Wie op het moment dat de bedreiging wordt waargenomen de wijste is, zou moeten bedenken hoe diep zijn erkentelijkheid jegens de ander is en hoeveel dankbaarheid hem is verschuldigd, en blij zijn dat hij zijn schuld kan vereffenen door beiden blijdschap te brengen. Laat hij zich dit herinneren, en zeggen:
Ik verlang dit heilig ogenblik voor mijzelf,
zodat ik het kan delen met mijn broeder die ik liefheb.
Het is onmogelijk dat ik het zonder hem,
of hij het zonder mij beleven kan.
Toch is het ons geheel en al mogelijk het samen nu te delen.
En dus kies ik dít ogenblik als het ogenblik
dat ik de Heilige Geest aanbied, opdat Zijn zegen op ons mag neerdalen,
en ons beiden bewaren in vrede.
Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk deze oefening is. Het is niet alleen een oefening in het bereiken en ervaren van een heilig ogenblik, maar ook een 'methode' voor conflictoplossing. Dat lijkt niet zo, omdat ze innerlijk en door één persoon wordt gedaan, wat niet overeen komt met ons idee van hoe conflicten moeten worden opgelost, maar nogmaals, denkgeesten zijn één, dus wat de één doet beïnvloedt rechtstreeks de ander.
Ik heb geprobeerd om de manier waarop het ego — oftewel wij — conflicten benaderen en de manier waarop de Cursus — oftewel Jezus — dat doet, vast te leggen in de volgend overzicht:
HET EGO: Ik los het conflict op door het uiterlijke probleem aan te pakken. Ik blijf op het slagveld.
DE CURSUS: Ik los het conflict op door voorbij het uiterlijke probleem om een heilig ogenblik te vragen. Ik overstijg het slagveld.
DE OEFENING: Ik verlang dit heilig ogenblik voor mijzelf,
HET EGO: Ik probeer jou te veranderen zodat het conflict tussen ons is opgelost.
DE CURSUS: Ik verander mijn waarneming van het conflict en van jou, als een geschenk aan ons beiden.
DE OEFENING: zodat ik het kon delen met mijn broeder
HET EGO: Dit probleem tussen ons is belangrijker dan onze liefde.
DE CURSUS: Mijn liefde voor jou is belangrijker dan het probleem, en deze liefde heeft de macht het probleem te genezen.
DE OEFENING: die ik liefheb.
HET EGO: Blijkbaar hebben we tegenstrijdige belangen, wat betekent dat een van ons moet verliezen.
DE CURSUS: Wij hebben dezelfde belangen. In het heilig ogenblik zullen we dit samen beleven.
DE OEFENING: Het is onmogelijk dat ik het zonder hem, of hij het zonder mij beleven kan.
HET EGO: Als we dit probleem niet oplossen, blijven we samen in de hel. Zelfs als ik besluit om de Hemel binnen te gaan, vertrouw ik er niet op dat jij met me meegaat.
DE CURSUS: Ook al lijken we momenteel in de hel te zijn, we kunnen ons nú met elkaar verenigen in de Hemel. Ik vertrouw erop dat jij dat samen met mij doet.
DE OEFENING: Toch is het ons geheel en al mogelijk het samen nu te delen.
HET EGO: Ik ben niet in staat om mij vredig te voelen, zolang het uiterlijke probleem niet is opgelost.
DE CURSUS: Ik hoef niet te wachten tot het uiterlijke probleem is opgelost. Ik kan nú kiezen voor de vrede van een heilig ogenblik.
DE OEFENING: En dus kies ik dit ogenblik als het ogenblik dat ik de Heilige Geest aanbied,
HET EGO: Ik los het probleem zelf wel op. Als de Heilige Geest zich ermee bemoeit, wordt het misschien niet opgelost zoals ik dat wil.
DE CURSUS: Zonder de hulp van de Heilige Geest blijven we vastzitten in het conflict. Met Zijn hulp vinden we de oplossing in een heilig ogenblik.
DE OEFENING: opdat Zijn zegen op ons mag neerdalen,
HET EGO: Het zou geweldig zijn om beiden in vrede te zijn, maar dat is alleen mogelijk als jij verandert, zodat het probleem is opgelost. Onze vrede en eenheid hangen af van de vraag of dit specifieke probleem al dan niet wordt opgelost.
DE CURSUS: Het heilig ogenblik herstelt een vrede die niet afhankelijk is van de oplossing van dit probleem. Vrede is de oplossing, want het werkelijke probleem is de gedachte dat onze vrede en eenheid verbonden zijn met dit probleem
DE OEFENING: en ons beiden bewaren in vrede.
Toepassing : Hoewel deze oefening bedoeld is voor toepassing in een heilige relatie, kan ze in elke relatie gebruikt worden. Ik adviseer om dat als volgt te doen:
- Neem de tabel eventueel over op een kaart of een vel papier.
- Wanneer er een conflict ontstaat in je relatie met iemand, stop dan meteen met proberen dit op jouw manier op te lossen.
- Zoek een plekje op waar je niet gestoord wordt.
- Denk aan het conflict en lees de tekst van de tabel enkele keren langzaam en zorgvuldig door. Doe dit punt voor punt. Kijk wat je herkent in de eerste kolom, stel je daarna open voor de tekst in de tweede kolom en besluit met de tekst in de derde kolom. Doe dit totdat je voelt dat je boosheid of angst plaatsmaken voor vrede.
- Denk aan degene met wie je in conflict bent geraakt, en laat in je opkomen in welke behulpzame en liefdevolle vorm je je nieuwe waarneming van het conflict naar hem of haar kunt toepassen.
(Toelichtingen door Robert Perry)